شناسایی گونه‌های قارچ آلترناریا در درختان پرتقال استان‌های گلستان و مازندران و بررسی بیماریزایی آن‌ها در رقم‌های پرتقال

لکۀ ­قهوه­­ای آلترناریایی و پوسیدگی سیاه پس از برداشت میوه جزو بیماری­های مهم درختان مرکبات هستند. این بیماری­ها ناشی از گونه­ های بیماریزای قارچ Alternaria بوده و می­توانند آسیب و زیان اقتصادی به درختان حساس مرکبات و میوه ­های انبارشده وارد کنند. هدف از انجام این تحقیق شناخت گونه ­های بیماریزای این قارچ و معرفی رقم‌های مقاوم به این بیماری در درختان پرتقال است. به همین منظور نمونه ­های مشکوک به بیماری آلترناریایی از باغ­های این دو استان گرد­آوری و در آزمایشگاه، در محیط­های PDA و PCA کشت شدند. سپس این قارچ­ها با توجه به ویژگی­های ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی)، طبق کلید گونه­های آلترناریا شناسایی شدند. همچنین به‌منظور تأیید درستی شناسایی ریخت‌شناختی، شناسایی مولکولی با استفاده از آغازگر (پرایمر)های عمومی ITS1 و ITS4 و توالی­­یابی محصول واکنش زنجیره­ای پلیمراز انجام شد. از بین 45 جدایۀ به‌دست‌آمده، 28 جدایه متعلق به گونۀ­ A. alternata، 12 جدایه مربوط به A. dumosa و 5 جدایه ازA. atra شناسایی شدند. برای ارزیابی بیماریزایی جدایه ­ها، از چهار رقم پرتقال شامل تامسون ناول، یافا شیرین، خونی سانگین و والنسیا استفاده شد. آزمون بیماریزایی با استفاده از سوسپانسیون اسپور با غلظت 105 اسپور در میلی­ لیتر روی برگ، میوه و نهال انجام گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان داد، جدایه­های این سه گونه توانستند در رقم‌های تامسون، یافا و والنسیا بیماری ایجاد کنند. اما رقم سانگین در آزمون بیماریزایی روی برگ، میوه و نهال به‌کلی مقاوم بوده و جدایه­های آلترناریای به‌دست‌آمده نتوانستند بیماری روی این رقم ایجاد کنند. بنابراین رقم سانگین به‌عنوان رقم مقاوم به گونه­های آلترناریای بیماریزا در پرتقال معرفی شد.