شمایل نگاری پوشش و آرایه‌های زن قاجار به روایت تابلوی «دختر با طوطی» اثر مهرعلی

Authors

  • تقی آشوری عضو هیئت علمی گروه آموزشی پژوهش هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران.
  • فرشته کیاوش دانشجوی دکتری پژوهش هنر دانشگاه هنر، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
Abstract:

بیان مسئله: درتاریخ هنرایران، نقاشی قاجار از جایگاه ویژه ای برخوردار است و پیکرنگاری به‌عنوان شاخه‌ای برجسته از نقاشی در دورۀ حکومت فتحعلی شاه قابل تأمل است. دراین دوره زنان، به‌عنوان یکی از سوژه‌های اصلی نقاشان، غالبا بدون حجاب‌، با آرایشی غلیظ، و آراسته به زیورآلات بسیار تصویر شده‌اند. مهرعلی یکی از نقاشان شاخص این دوره است که، علاوه بر پیکرنگاری از شخص شاه، تعداد اندکی از زنان قاجاری را نیز به‌تصویر کشیده است. در تابلوی «دختر با طوطی» منسوب به مهرعلی نقاش دربار فتحعلی شاه، پوششی متفاوت از آنچه به‌عنوان پوشش رایج زنان قاجار است مشاهده می‌شود.هدف: هدف این تحقیق تحلیل پوشش و آرایه‌های زن در تابلوی مهرعلی و میزان هم‌سویی آن با پوشش و آرایه‌های متداول زنان قاجار از منظر شمایل‌نگاری است. بدین منظور سعی شده است تا، از طریق توصیف و تحلیل مضمون‌های واقع در این اثر، لایه‌های پنهان در آن آشکار شود. این مقاله در پی یافتن دلیل انتخاب پوشش و زیورآلات در نقاشی این زن است.روش تحقیق: این تحقیق به‌صورت کیفی (توصیفی-تحلیلی) و به روش تحلیل محتوایی صورت گرفته است. چارچوب نظری تحقیق براساس رویکرد شمایل‌نگاری مکتب اروین پانوفسکی1 و منابع تحقیق به‌شیوۀ اسنادی و کتابخانه‌ای گردآوری شده ‌است. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش مخاطب را با نوع متفاوتی از پوشش زنانه آشنا می‌کند که کمتر شباهتی با البسۀ رایج زنان قاجاری دارد و در اسناد و کتب تاریخی نیز اشاره‌ای به آن نشده است. نوع پوشش تصویرشده در تابلوی مهرعلی تحت تأثیر لباس زنان هندی در عصر گورکانیان است و شیوۀ آرایش زن در تابلوی مورد نظر متأثر از ادبیات و بازنمایی تشبیهات آن در نقاشی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

بررسی سبک شناختی هنر شمایل نگاری بیزانسی

هنر شمایل نگاری بیزانسی، به عنوان یکی از مهمترین صور هنری منتج از دین مسیحیت، که البته هنری مقدس نیز محسوب می گردد، در تمامی دوران هزار ساله استقرار امپراطوری روم شرقی - به جز دوره صدساله نفاق شمایل شکنی- همواره از جایگاه و اهمیت ویژه ای در جامعه بیزانسی برخوردار بوده است. به طوری که باید آن را آیینه ای تمام نما از اندیشه و تفکر حاکم بر مسیحیت ارتودوکس، که دین رسمی این امپراطوری محسوب می ش...

full text

باغ‌سازی در عصر قاجار به روایت مفاتیح‌الارزاق

 کتاب «مفاتیح‌الارزاق» دایره‌المعارف مصور کشاورزی و علم زراعت و اصول باغ‌سازیِ عصر قاجار است که در سال ۱۲۷۰ ه.ق، توسط یکی از مستوفیان ایالت فارس به نام «محمد‌یوسف نوری»، به رشتۀ تحریر درآمده است. موضوع کتاب صرفاً به جنبه‌های باغبانی و اصول طراحی باغ محدود نمی‌شود و بخش قابل‌توجهی از کتاب به فرهنگ ‌عامه و باورهای عامیانه و خرافه‌ها در باب گیاهان و درختان اختصاص دارد. یوسف نوری در این کتاب به ارائه...

full text

شمایل نگاری مسیحی و تفسیر کتاب مقدس

کتاب مقدس به عنوان مهم ترین منبع شمایل نگاری مسیحی لحاظ می شود و همچنین شمایل نگاری مسیحی به نوبه خود تفسیر بصری کتاب مقدس است، از این رو رابطه میان شمایل نگاری مسیحی و تفسیر کتاب مقدس در خور توجه است. در برخی موارد این رابطه چنان است که بازنمایی بصری به نحوی فعالانه بر نفسیر متن کتاب مقدس تأثیر دارد و صرفاً تصویرسازی منفعلانه این متن نیست. به منظور فهم بهتر ادوار مختلف شمایل نگاری مسیحی، توجه ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 79

pages  29- 38

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023