شاهراه خراسان و تأثیرات اقتصادی- اجتماعی آن بر ولایت جُوَین (سده 3-7 ق)

Authors

  • ابوالفضل حسن‌آبادی استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
Abstract:

شاهراه خراسان، مهم‌ترین راه مواصلاتی ایران، از سدة دوم تا حملة مغول، بوده است که خراسان، ماوراءالنهر و ترکستان را به غرب ایران و بین‌النهرین متصل می‌کرد. این شاهراه شاخه‌های فرعی متعدد داشت که یکی از آنها (حد فاصل نیشابور ـ بسطام) از ولایت جوین می‌گذشت. این مسیر، در مقایسه با مسیر موازی آن (نیشابور ـ سبزوار ـ بسطام) بیشتر مورد اقبال کاروان‌ها بود. پژوهش حاضر، به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی تأثیرات اقتصادی ـ اجتماعی این شاهراه بر ولایت جوین، از سدة سوم تا هفتم هجری، پرداخته است. یافته‌های این پژوهش حاکی است که روستاهای متعدد ولایت جوین و فراوانی آذوقه و علوفة این ولایت، سبب اصلی استقبال کاروان‌ها از این مسیر بوده است. از سوی دیگر، جای داشتن ولایت جوین بر گذر این شاهراه، تأثیرات خود را بر آنجا گذاشت. توقف کوتاه یا طولانی مدت علما و بزرگان مسافر از این مسیر در ولایت و تسهیل ارتباط اهالی آنجا با شهرهای بزرگ نیشابور و ری، از جمله ره‌آوردهای اجتماعی این شاهراه بود. از سوی دیگر، این راه، با فراهم کردن زمینة فروش و صادرات محصولات محلی ولایت شرایط رونق آنجا را فراهم می‌کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الگو و شاخصه های معماری کاروانسراهای دورۀ سلجوقی شاهراه خراسان

همواره پایداری سیاسی، زمین ههای فرهنگی، و بستر جغرافیایی و اجتماعی موجب افزایش تجارت و رونق اقتصادی می شود که این امر ساخت راهها و بناهای وابسته به آن را به همراه دارد. سلجوقیان در سایۀ پادشاهانی همچون ملکشاه، سلطان سنجر، آلب ارسلان و صدارت خواجه نظام الملک طوسی توانستند اولین حکومت مقتدر مرکزی در ایران و ثبات را در قلمرو حکومت خود ایجاد کنند. در دورۀ سلجوقی رونق و توسعۀ اقتصادی موجب شد برای او...

full text

الگو و شاخصه های معماری کاروانسراهای دورۀ سلجوقی شاهراه خراسان

همواره پایداری سیاسی، زمین ههای فرهنگی، و بستر جغرافیایی و اجتماعی موجب افزایش تجارت و رونق اقتصادی می شود که این امر ساخت راهها و بناهای وابسته به آن را به همراه دارد. سلجوقیان در سایۀ پادشاهانی همچون ملکشاه، سلطان سنجر، آلب ارسلان و صدارت خواجه نظام الملک طوسی توانستند اولین حکومت مقتدر مرکزی در ایران و ثبات را در قلمرو حکومت خود ایجاد کنند. در دورۀ سلجوقی رونق و توسعۀ اقتصادی موجب شد برای او...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

گذرگاه کوهستانی غرب زاگرس مرکزی و شاهراه خراسان بزرگ بر مهرهای دورۀ اکد

منطقه سرپل­ذهاب در غرب زاگرس مرکزی و استان کرمانشاه، منطقه­ای مرزی میان ارتفاعات زاگرس و دشت­های پست میانرودان است و اصلی­ترین راه شرقی- غربی زاگرس مرکزی (شاهراه خراسان بزرگ) از آن عبور می­کند؛ به عبارت دیگر پس از عبور شاهراه خراسان بزرگ از سرپل­ذهاب وارد دشت قصرشیرین و در امتداد رود دیاله وارد عراق می­شود. همین وضعیت جغرافیایی باعث شده که این منطقه برای مطالعات باستان­شناسی بسیار جذاب باشد؛ چر...

full text

تحلیل تأثیرات اقتصادی- اجتماعی موزه ملی فرش تبریز

This research has been done to identify the impacts of implementing the project of carpet museum of Tabriz from different aspects particularly economic and social dimensions on various groups of citizens and local society. It has been tried to study intrinsic, instrumental, and institutional values of this museum in the form of social and economic impacts. Combined approach of participatory and...

full text

کشاورزی در ولایت نیشابور از برآمدن طاهریان تا یورش مغولان

ولایت نیشابور از دیرباز یکی از مناطق خوش‌آب‌وهوا و سرسبز شرق ایران بوده و منابع چشمگیر آب آن و خاک مستعدش برای کشت و برز، این ناحیه را به یکی از نواحی مهم کشاورزی در خراسان بدل ساخته بود. کشاورزی در ولایت نیشابور در سده‌های 3ـ6ق یکی از پررونق‌ترین ادوار خویش را تجربه کرد؛ اگرچه در این مدت در اثر عوامل مختلف گاه با فراز و فرود روبه‌رو بوده است.مقاله حاضر با توصیف کشتورزی در ولایت نیشابور و موضوع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue شماره دوم - پیاپی 14 - بهار و تابستان 98

pages  101- 112

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023