سیر توجه به موضوعها و مناسبتهای شاد و غمانگیز، در سرودن قصاید فارسی تا آغاز قرن هفتم (بیست قصیدهسرای شاخص)
author
Abstract:
قصیده یکی از قالبهای اصلی شعر فارسی است که در سدههای چهارم تا آغاز قرن هفتم، در انعکاس مفاهیم فرهنگی و اجتماعی جامعهی ایرانی نمودی موثر داشته است. در این مقاله با روش تحلیل محتوا، پس از مطالعهی بیش از 3200 قصیده از بیست شاعر، اشعاری که در مناسبتها یا رویدادهای شاد و غمگنانه سروده شدهاند، استخراج و سیر توجه شاعران به این مناسبتها در دورههای مختلف و در پیوند با دربارها تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد، در شعر سدههای چهارم و پنجم، توجه به وصف بهار، توصیف بزمها و بیش از همه، اصرار بر انعکاس جشنهای مهرگان و سده، فضایی شاد به اغلب دیوانها بخشیده؛ اما در سدههای بعد، از توجه به جشنهای ایرانی کاسته شده و اغلب شاعران مناطق مرکزی ایران بر وصف اعیاد عربی چون: عید فطر و عید قربان، در اشعار خود اصرار ورزیدهاند. همچنین در فاصلهی این چند سده، شادی ادب دربار که برآمده از توجه به فتحها، تبریک مناصب و اعیاد و جشنها و دیگر رویدادهای شادیآور مربوط به ممدوح است، جای خود را به اندوه شخصی یا اجتماعی شاعران داده که اغلب یادآور مرگ عزیزان، فقر، جنگها و اختلافات، شکایتها، حبسها و قحطیهای زمان آنان است. همچنین از این زاویه، شاعران متصل به دربارهای غزنویان و سلجوقیانِ اول، شادمانتر از شاعران دیگر دربارها یا شاعران مذهبی بودهاند. واژههای کلیدی:
similar resources
تصوف اسلامی در آذربایجان تا آغاز قرن هفتم
تصوف در آذربایجان، بنا به دلایل مختلف دیرتر از سایر نقاط اسلامی آغازشد. هرچند که رگه هایی از اندیشه هایِ عرفانیِ قبل از اسلام در نظرات برخی ازمتصوفه دیده می شود. ولی اغلب، تصوفِ معتدل و مقیّد به شریعت مورد توجّه وتبعیّت آن ها بوده است تا حدی که باباهای بی اعتنا به رسومِ خانقاهی و گاهشوریده حال، مکاشفات خود را در راه تبلیغ شریعت به کار می بستند. صوفیانآذربایجان تا قبل از تسلط مغول، پایبند به تصوف عملی ...
full textردیابی مضامین لُغَز شمعِ منوچهری در شعر عرب و شعر فارسی (از آغاز تا پایان قرن هفتم هجری)
قصیدة لُغَز شمعِ منوچهری دامغانی در بین ادبدوستان و محققّان ادب فارسی بسیار معروف است. آشنایی منوچهری با ادبیات عرب باعث شده است تا وی مانند دیگر اشعار خود، در سرودن این قصیده، از مضامینی بهره بگیرد که شعرای عرب در توصیف شمع به کار بردهاند و بدین صورت واسطة انتقال مضامین شعری لغز شمع از ادبیات عرب به ادبیات فارسی باشد. در این مقاله، با توجه به شباهتهایی که در لغز شمع منوچهری و شاعران عربزبان پ...
full textسیاوش در آیینه ادب فارسی (تا قرن هفتم)
سیاوش از شخصیتهای مقبول و محوری شاهنامه به شمار میرود که حکایت زندگی پاک و مرگ ناجوانمردانهاش، انعکاس وسیع و چشمگیری در ادبیات فارسی داشته است.این شخصیت، دارای ویژگیهایی خاص و منحصر به فرد است زیرا ریشههایی عمیق در اساطیر ایرانی، اوستا و متون پهلوی دارد و همواره حجم قابلتوجهی از آیینها و مناسک ایرانی در شخصیت فراانسانی او دیده میشود.باتوجه به این پیشینة اساطیری و قدمت دیرینه، میتوان چن...
full textتصوف اسلامی در آذربایجان تا آغاز قرن هفتم
تصوف در آذربایجان، بنا به دلایل مختلف دیرتر از سایر نقاط اسلامی آغازشد. هرچند که رگه هایی از اندیشه هایِ عرفانیِ قبل از اسلام در نظرات برخی ازمتصوفه دیده می شود. ولی اغلب، تصوفِ معتدل و مقیّد به شریعت مورد توجّه وتبعیّت آن ها بوده است تا حدی که باباهای بی اعتنا به رسومِ خانقاهی و گاهشوریده حال، مکاشفات خود را در راه تبلیغ شریعت به کار می بستند. صوفیانآذربایجان تا قبل از تسلط مغول، پایبند به تصوف عملی ...
full textTracking Mobile Targets Using Sensor Networks
ةـصلاخلا : يوتحت لا و ةضفخنملا ةقاطلا تاذ تادحولا نم ديدعلا ىلع ةيكلسلالا تارعشتسملا ةكبش ةلصوب ةدوزم سلا ةيكل ثيح ، اهنيب اميف لاصتلال إ نكمي تارعشتسملا كلت ن دختسا ا اهم تا قيبطتلا نم د يدعلا يف . م ت د قو ا هتبقارم دار ملا ة قطنملا ى لع يئاوشع لكشب تارعشتسملا عيزوت ثحبلا اذه يف ا م لكش ب اهميس قت و إ ى ل ةدحاو لآ يوتحت ثيح ،ةقرفتم تانايب دعاوقآ لمعتل تاعومجم ة يناكم تا نايب ى لع تارعش تسمل...
full textMy Resources
Journal title
volume 12 issue 2
pages 214- 242
publication date 2020-08-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023