سماع رنگ در غزلیات شمس (کمپوزیسیون رنگ و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه)

Authors

Abstract:

در این پژوهش، شیوه‌های کاربرد رنگ را در غزلیات شمس مولانا بررسی کرده‌ایم؛ شیوه‌هایی که انتقال معانی و مفاهیم ذهنی او را تسریع کرده‌اند و از نظر شناختی نیز حائز اهمیت هستند. رنگ در غزلیات شمس بسیار تراکم دارد. به همین دلیل، ما از کثرت رنگ به «سماع رنگ» تعبیر کرده‌ایم. منظور از کثرت رنگ، هم تعداد رنگ‌هاست و هم رنگ در انواع نمودهای آن و نیز شیوه‌های کاربرد رنگ‌ها در آن مد نظر است. این تراکم رنگ را به طرق مختلف که عبارتند از: کمپوزیسیون رنگ (خلوص رنگ، حرکت در رنگ، هارمونی رنگ و کنتراست رنگ) و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه، و نیز اکسپرسیون رنگ (روان‌شناسی رنگ) بیان کرده‌ایم. ترکیب‌بندی رنگ‌ها در غزلیات شمس، گاهی در یک بیت، گاهی در چند بیت پیاپی و گاهی در هر بیت یک غزل، پی‌درپی، یک یا چند رنگ یا مصادیق رنگ‌ها به‌کار برده شده‌است. در این پژوهش، رنگ‌های پربسامد را با مفاهیم آن‌ها تحلیل کرده‌ایم و از اصطلاحاتی که در فیزیک و هنر کاربرد دارند، در خدمت ادبیات و روان‌شناسی بهره برده‌ایم. به دلیل گستردگی رنگ‌ها در غزلیات شمس، فقط به رنگ‌های سفید، سیاه و قرمز بسنده کرده‌ایم. روش ما در این تحقیق نیز کمّی و کیفی است. مولانا در همۀ غزلیات خویش از رنگ‌ها برای بیان مفاهیم انتزاعی و گاهی مفاهیم محسوس و حقیقی بهره برده‌است. همچنین، از رنگ‌ها بیشتر به شکل نمادین و سمبولیک استفاده کرده‌است. در عرصۀ شعر، رنگ‌هاـ که مُثُل‌های ازلی‌ هستند و فرزندان نورند و نور مادر آن‌هاست ـ یاریگر اندیشۀ مولانا هستند. این مفاهیم انتزاعی با رنگ برای انسان ملموس‌تر و محسوس‌تر می‌گردند. نویسندگان در این پژوهش برآنند که ابعاد تازه‌ای از این جهان پررمز و راز مولانا را در غزلیات شمس با تلفیق رویکردهای زیبایی‌شناختی و روان‌شناختی بازنمایی کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطه رنگ دندان و رنگ پوست

زمینه و هدف: انتخاب رنگ دندان یکی از مراحل اساسی درمان های پروتز بوده، نقش مهمی در تامین رضایت بیمار بر عهده دارد. در این تحقیق رابطه رنگ دندان و رنگ پوست بررسی شده است تا مشخص شود آیا رنگ پوست صورت می تواند عامل مناسبی در تعیین رنگ دندان باشد؟مواد و روشها: این مطالعه بر روی دانشجویان دانشکده دندانپزشکیدانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام گرفت. در این تحقیق ابتدا با استفاده از صفحات رنگی ایشی هارا (i...

full text

بررسی تأثیر پخت مکرر بر رنگ سرامیک های دندانی و رنگ پذیری آنها در مواجهه با محلولهای رنگ زا

Introduction & Objective: Color matching between restoration and natural teeth is a common clinical problem. Despite careful shade selection, color of the restoration may be affected by fabrication procedures such as number of firing. Moreover, color stability is an important factor to ensure the long-term clinical success of ceramic restorations. There is a lack of information about color c...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

تأمّلی بر کارکرد محتوایی رنگ در غزلیات مولوی

«رنگ» یکی از مؤثّرترین ابزارهای آفرینش هنری‌ـ ادبی است. با آنکه نمود این عنصر در گذشتة ادبیات فارسی، گوناگونی امروزه را نداشت، امّا همواره نقشی مهم و تعیین‌کننده در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازی‌های ادبی، به‌ویژه در حوزة شعر داشته است. بررسی میزان و نحوة کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشه‌های شاعران است. براساس همین اهمّیت، هدف مقالة حاضر، تحلیل...

full text

تأثیر رنگ بر ارزش روانی ادراک شده کیفیت خودرو

رنگ‌ یکی از مشخصه‌های تصویریِ مهم و از عناصر اصلی ارتباطات غیرکلامی و اولین نمادی است که موجب جلب ‌توجه، جذب یا دفع مشتری می‌شود. این مقاله حاصل پژوهشی در خصوص تأثیر رنگ بر متغیرهای روانی ادراک‌شده کیفیت خودرو است که با استفاده از روش تحقیق شبه آزمایشی به انجام رسیده است. بر این اساس، تصویر دو نوع خودرو با رنگ سبز و پوشش سیاه به نمونه آماری متشکل از 32 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی، نشان داده شده و ...

full text

رنگ منظر ایرانی؛ جایگاه رنگ در کشف برند گردشگری ایران

امروزه کشورها به دنبال ایجاد تمایز و موقعیت خاص برای خود، اقدام به برندسازی برای مدیریت سیمای مقصد و توسعه گردشگری می کنند. برند ملی گردشگری یک کشور باید از دل فرهنگ، تاریخ و جغرافیای آن استخراج شود، متمایز، پایدار و قابل باور بوده و برای تمامی ذی نفعان جذاب باشد و بتواند در تمامی ارتباطات و تعامات جای خود را باز کند. از دیگر سو رنگ در زندگی انسانها مفهومی نمادین دارد و پدیده ای عینی- ذهنی است ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  215- 234

publication date 2020-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023