سطح پروتئین‌های ضد انعقادی طبیعی و مقاومت به پروتئین C فعال در بیماران مبتلا به ترومبوآمبولی سیاهرگی مراجعه کننده به سازمان انتقال خون ایران، تهران

چکیده سابقه و هدف کمبود آنتی‌ترومبین(AT)، پروتئین (PC) C و پروتئین (PS) S و نیز مقاومت به پروتئین C فعال (APC-R) از مهم‌ترین علل ارثی ترومبوآمبولی سیاهرگی(VTE) هستند. با توجه به کمبود مطالعه‌ها درخصوص شیوع نقایص پروتئین‌های ضد انعقادی طبیعی در بیماران مبتلا به ترومبوز در ایران، هدف از این پژوهش بررسی فراوانی اختلالات عوامل یاد شده در گروهی از بیماران ایرانی مبتلا به VTE بود. مواد و روش‌ها پژوهش از نوع توصیفی و گذشته‌نگر بود. نمونه‌گیری به روش آسان از 743 بیمار با نشانه‌های VTE مراجعه کننده به آزمایشگاه مرجع انعقاد سازمان انتقال خون ایران طی سال‌های 1383 و 1384 انجام شد. پس از حذف بیماران با تاریخچه ترومبوفیلی اکتسابی، فعالیت AT ، PC ، PS و APC-R در 404 بیمار بررسی شد. مقایسه نتایج این پژوهش با پژوهش‌های دیگر جوامع با آزمون Z انجام شد. یافته‌ها 369 بیمار(3/91%) مبتلا به DVT ، 63 بیمار(6/15%) آمبولی ریوی و 9 بیمار(2/2%) به ترومبوز در دیگر نواحی بدن بودند. در 39 بیمار(6/9%) دو نوع ترومبوز به طور هم زمان وجود داشت. کمبود PS در 92 بیمار(8/22%)، APC-R در 44 بیمار(9/10%)،‌ کمبود PC در 27 بیمار(7/6%)، کمبود AT در 21 بیمار(2/5%) و کمبودهای مرکب در 36 بیمار(9/8%) یافت گردید. نتیجه گیری کمبود PS و پس از آن APC-R شایع‌ترین نقایص ارثی در بیماران مورد مطالعه بودند. یافته‌های این پژوهش هم خوانی بیشتری با پژوهش‌های انجام شده در کشورهای آسیایی نسبت به مطالعه‌های اروپایی ـ آمریکایی داشت. مطالعه‌های جامع‌تری جهت اثبات فراوانی بالای کمبود پروتئین S در جامعه بیماران ایرانی لازم است.