سبک زندگی اخلاقی در تعامل با قابلیّت های محیط در محلات سنتی ایران (مورد مطالعه: محلهِ تاریخی عزب دفتریلر تبریز)

Authors

  • حامد بیتی استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
  • محمد علی کی نژاد استاد گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران
  • مینو قره بگلو دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشکاه هنراسلامی تبریز، تبریز، ایران
Abstract:

بیان مساله: دستیابی به سبک و شیوهِ زندگی اخلاقی، مسئله‌ای بسیار پیچیده‌است که مطابق رویکرد امکان‌دهندگی محیطی یکی از ریشه‌های آن‌را می‌توان، در تعامل و ارتباطِ میان محیط و ساحاتِ وجودی انسان جستجوکرد. انسان در هر محیطی به‌دنبال بهره‌گیریِ حداکثری از قابلیت‌های موجود آن محیط در جهت پاسخ به انواع متعدد نیازهای فردی و اجتماعی خود بوده و سعی می‌کند محیط اطراف خود را هم‌راستا با نیازهای وجودی خویش در جهت مطلوب‌تر کردن زندگی، تغییر‌دهد. سوال تحقیق: سوالات تحقیق "ارتباط قابلیت‌های محیط با سبک زندگی اخلاقی چگونه قابل تبیین است؟" و"محلات سنتی در راستای تحقّق سبک زندگی اخلاقی چگونه عمل می‌کنند؟"، می‌باشند. اهداف تحقیق: هدف پژوهش، شناسایی و ارتباط قابلیت‌های محیط و ساحاتِ وجودی انسانی در جهت دستیابی به سبک زندگی اخلاقی می‌باشد. روش تحقیق: روش تحقیق در پژوهش، با پیش‌فرض رویکرد امکان‌دهندگی محیطی، دو روش "توصیفی – تحلیلی" و "پژوهش‌موردی"، می‌باشد. مهم ‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: مطالعات نظری حاکی از این است که ساحات انسانی شامل ساحات درونی (عقیده و باور- احساسات، عواطف و هیجانات- اراده و خواسته) و ساحات بیرونی (گفتار- کردار) در تعامل با قابلیت‌های محیط (فیزیکی، اجتماعی و نمادین) از طریق تاثیرگذاری بر متغییرهای شکل‌دهنده به سبک‌ زندگی (میدان، سرمایه، منش، عمل، نماد، طبقه، قریحه) بستر لازم جهتِ امکان تحقق، ثبات و رواج و نهادینه‌ شدن سبک زندگی اخلاقی را مهیّا می‌سازد. جهتِ اعتبار‌سنجی الگوی نظری تحقیق با انتخاب یک محلهِ سنتی در شهر تبریز و جامعه آماری 200 نفر از ساکنان این محله، به‌روش تحلیل عامل تأییدی به بررسی تأثیرگذاری قابلیت‌های محیطی بر ساحات وجودی انسان پرداخته‌شد. اعتبارسنجی مطالعات نظری در محلهِ سنتی عزب دفتریلر تبریز حاکی از این است که تعامل میانِ قابلیت فیزیکی محیط با ساحتِ احساسات، عواطف و هیجانات در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد(سطح خانه) بسترِ لازم، جهت امکان تحقق سبک زندگی اخلاقی در فرد و جامعه فراهم می‌گردد. همچنین تعامل میانِ قابلیت اجتماعی محیط با ساحتِ گفتار و کردار در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد (سطح خانه) زمینهِ لازم جهتِ ثبات سبک زندگی اخلاقی در خانه و اجتماع و تبدیل آن به عادتِ فردی و اجتماعی را منجر‌می‌شود و درنهایت، تعامل میانِ قابلیت نمادین محیط با ساحتِ احساسات، عواطف و هیجانات در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد (سطح خانه) زمینهِ لازم جهتِ رواج و نهادینه شدن سبک زندگی اخلاقی در بین اعضای خانواده و افراد جامعه را مهیّا می‌سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعۀ تحولات کالبدی محلات تاریخی با رویکرد محرمیت (مورد مطالعه: محلۀ تاریخی عزب دفتریلر تبریز)

اخلاق به عنوان یکی از معیارها و شاخصه‌های شناخت ابعاد وجودی انسان، از دیرباز همواره مورد تأیید ادیان به خصوص دین مبین اسلام بوده و تأثیر زیادی بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان همچون ساختار معماری و شهرسازی داشته است. "محرمیت" و حریم خصوصی نیز طبق آموزه‌های دین اسلام به عنوان یک مفهوم اجتماعی، ارزش کلیدی اخلاقی و زیربنای توجه به شأن و منزلت انسانی است. بنابر آنچه بیان شد هدف از نگاشتن پژوهش حاضر تح...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

تحلیل وارزیابی قابلیت های توسعه صنعت گردشگری بافت تاریخی خرم آباد (مورد مطالعه: محله باباطاهر)

گردشگری ­به‌عنوان­ بزرگترین­و­پیچیده­ترین صنعت دنیا محسوب می­گردد­.­تنوع ابعاد و پیچیدگی­های صنعت گردشگری متناسب با مناطق جغرافیایی،­زمینه­های ویژه­ای جهت برنامه­ریزی و مدیریت گردشگری می­طلبد. گردشگری از طریق ایجاد شغل و کسب درآمد می­تواند مناطقی را که استعداد گردشگری را دارد به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی توسعه مطر­ح نماید­. در میان شهرهای مختلف کشور، شهر خرم‌آباد به سبب قدمت تاریخی، شمار فراوان ...

full text

بررسی مؤلفه‌های کالبدی-فرهنگی بر کیفیت زندگی محیط شهری در بافت‌های تاریخی (نمونه مورد مطالعه: محله بازار تهران)

بافت های تاریخی، بخش اعظمی از سطح شهرهای کشور را تشکیل می دهند که اغلب شرایط خاص اجتماعی، کالبدی و اقتصادی دارند؛ و مداخله در آنها نیازمند دقت و مطالعه ای عمیق است. اگرچه این بافت ها به دلیل داشتن مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، عملکردی، ترافیکی و زیست محیطی از عمده چالش های مدیریت شهری و نظام شهرسازی می باشند و برای کل گستره شهری یک تهدید جدی به شمار می آیند؛ با این حال مهم­ترین پتانسیل...

full text

بررسی و تبیین مفهوم محله سالم در محلات سنتی ایران (مطالعه موردی: محله امام زاده یحیی تهران)

  محیط یکی از عوامل تعیین کننده سلامت انسان‌هاست و در سال‌های اخیر نتایج حاصل از تحقیقات علمی بر اهمیت نقش برنامه‌ریزی و فرم شهرها و بخصوص محله‌های شهری؛ بر سلامت انسان‌ها و ایجاد محلاتی پایدار و سالم و اجتناب از پراکنده رویی شهری تاکید می‌ورزد. در این پژوهش با هدف شناسایی عوامل تاثیر گذار بر سلامت افراد در مقیاس محلی و نحوه تاثیر فرم کالبدی و کیفیت محیط بر سلامت افراد سعی بر این بوده است که با...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 8

pages  85- 104

publication date 2020-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023