زبان‌ها و لهجه‌های به‌ کار رفته در خلاصة اللغاتِ ابن‌ابوالمحسن جُنابذی

Authors

  • حسین مهتدی استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس بوشهر (نویسندۀ مسئول)
Abstract:

فرهنگ‌ خلاصة اللغات اثر ابن‌ابوالمحسن محمد مؤمن جنابذی متوفای قرن دهم، در دو فصل نگاشته شده است: فصل اول مشتمل بر کلمات عربی همراه با ترجمۀ فارسی آنها، و فصل دوم دربردارندۀ کلمات فارسی به همراه معانی فارسی آنهاست.  مقالۀ حاضر به بررسی دقیق این لغت‌نامه از حیث زبان‌ها و لهجه‌های به کار رفته در آن می‌پردازد. زبان‌های مهمی که در خلاصة اللغات به کار رفته‌ عبارتند از: عربی (با لهجه‌های شامی، یمنی، کوفی، بغدادی و مصری)؛ هندی؛ ترکی؛ رومی؛ و زبان‌های ایرانی شامل پهلوی، خوارزمی و پارسی قدیم. همچنین این مقاله به بررسی لهجه‌های شهرها و مناطق مختلف ایران که در این لغت‌نامه به کار رفته‌، پرداخته‌ است :شهرها و مناطقی چون آذربایجان، اصفهان، خراسان، کرمان، شیراز، همدان، مرو و ماوراءالنهر. در پایان مقاله به میزان تأثیرپذیریِ خلاصة اللغات از دیگر لغت‌نامه‌ها، و مشخصاً از فرهنگ لغت تاج المصادر، اشاره شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به سیر تدوین معاجم عربی به فارسی و معرفی خلاصة اللغات جنابَذی

در بررسی سیر تطور علوم انسانی، بویژه در حوزة ادبیات عربی، نقش قرآن کریم و تلاش مسلمانان برای فهم و تفسیر آن غیر قابل تردید است. اشارات و تصریحات قرآن به مباحث تاریخی، علوم اجتماعی و... بهمراه کاربرد فنون بدیع بلاغی، زمینه و بلکه ضرورت توجه و پژوهش در آنها را فراهم و ایجاب کرد. تدوین واژگان دشوار عربی و توضیح معانی آنها براساس تفاهمات و تعاملات اعراب، یکی از نتایج این تلاشها و پژوهشها است. خلاصة...

full text

شالوده‌شکنی در تلمیحات به کار رفته در غزلیات حسین منزوی

حسین ‍‍منزوی، از غزل‌سرایان برجستۀ معاصر و جزو حلقه‌های اصلی نوآوری در غزل امروز است. به دلیل احاطه‌ بر ادبیات کهن فارسی و آشنایی با اساطیر مختلف ایرانی و غیر ایرانی، شعر منزوی جلوه‌گاه تلمیحات متعدد و متنوع حماسی، عرفانی، مذهبی و... است. او با استفاده از تلمیحات گوناگون، سخن خود را عمیق، اثرگذار، چندمعنا و گسترده ساخته است. با توجه به ضرورتبررسی شیوه‌ها و شگردهای عمق‌بخشی و اثرگذاری و توسع فکر...

full text

شیمی رنگینه های پلیمری به کار رفته در نساجی

در این مقاله کاربرد رنگینه های پلیمری در زمینه نساجی بررسی شده است. رنگینه های پلیمری به چهار دسته تقسیم می شوند: رنگینه های پلیمری شبکه‌ای، پراکنده،وامنش پذیر با الیاف و اسیدی. قدرت ثبات و ویژگی های عالی رنگ کردن الیاف با این رنگینه ها نشان داده شده است. رنگینه های پلیمر شبکه‌ای ثبات بسیار خوبی از خود نشان داده‌اند. رنگینه های پلیمری پراکنده دارای ثبات عالی در برابر نوراند. رنگینه های پلیمری و...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

شناسایی رنگینه‌ها و رنگ‌دانه‌های به کار رفته در تزیینات و مرکب نسخ خطی قرآنی دوره صفوی

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی رنگینه‌ها و رنگ‌دانه‌های به‌کاررفته در تزیینات نسخ خطی قرآنی دورة صفویه با روش‌های دستگاهی و مقایسة آن‌ها با مواد ذکرشده در رساله‌‌های کتاب‌‌آرایی است. برای اهداف حفاظتی و مرمتی نیز باید مواد رنگ‌دهنده شناسایی شود تا فرایند فرسایش و چگونگی پاک‌سازی و درمان آن‌ها معلوم گردد. روش و رویکرد پژوهش: این پژوهش از نوع آمیخته است که گردآوری داده‌ها بر اساس اطلاعات حاصل از مطا...

full text

طراحی و ساخت دستگاه پودوگرافومتر و اصول علمی به کار رفته در آن

  سابقه و هدف: ساختار هندسی پا اثر مهمی در انتقال نیروهای وارد بر مفاصل و اندام بدن را دارا می ‌ باشد. برای ارزیابی وضعیت سلامت پا براساس فوت ‌ پرینت، شاخص ‌ های متعددی وجود دارد. برای اندازه ‌ گیری این شاخص ‌ ها نیاز به طراحی دستگاهی است که دارای ویژگی ‌ هایی نظیر اطمینان ‌ پذیری، سادگی در استفاده، ارائه نتایج کمی، امکان اندازه ‌ گیری آسان، ارزان بودن، عدم وجود آثار زیان ‌ بار باشد.   مواد و ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 58

pages  335- 354

publication date 2016-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023