روند رشد، واکنش‌ تغذیه‌ای و تحمل‌ترویرسیترنج به خاک‌های آهکی

سطح زیر کشت مرکبات استان مازندران بالغ بر 120 هزار هکتار می‌باشد. با توجه به وجود آهک در خاک‌های منطقه و روند افزایش آن از میانه به شرق و همچنین حساسیت پایه معمول منطقه (نارنج) به ویروس تریستیزای مرکبات، پایه جایگزین نارنج علاوه بر تحمل یا مقاومت به این بیماری، بایستی به خاک‌های آهکی هم سازگاری داشته باشند. بنابراین در این پژوهش پاسخ‌های رویشی، تغذیه‌ای و همچنین تحمل پایه ترویرسیترنج  به خاک‌های با آهک متفاوت (خاکهای منطقه) مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج بررسی پاسخ پایه ترویرسیترنج با پیوندک نارنگی انشو به خاک‌های آهکی شرق مازندران در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی نشان داد که بیشترین میانگین وزن خشک اندام هوایی و ریشه از خاک با مقدار آهک کل و فعال به ترتیب 14 و 5 درصد حاصل شد. بیشترین درجه زردی برگ از خاک‌هایی با آهک فعال 14 و 16 درصد و آهک کل 30 و 45 درصد به دست آمد. همچنین بیشترین و کمترین میانگین روند افزایشی قطر طوقه به ترتیب از خاک‌هایی با آهک کل 9 و 25 درصد حاصل شد. خاک‌هایی با آهک کل 14 و 30 درصد، بیشترین غلظت آهن کل در ریشه داشند. میانگین غلظت آهن کل، منگنز و روی در ریشه‌ به ترتیب حدود 5/12، 8 و 6/4 برابر میانگین غلظت آن­ها در برگ بود که تجمع و رسوب آنها به ویژه آهن و منگنز را در ریشه‌ها نشان می‌دهد. میانگین غلظت منگنز برگ در همه خاک‌ها کمتر از حد کفایت بود در حالی که مقدار منگنز قابل استفاده بیشتر خاک‌ها بیش از حد مطلوب برای درختان مرکبات بود. براساس نتایج این پژوهش، از عناصر پرمصرف، کلسیم و منیزیم بیشترین و گوگرد و فسفر کمترین راندمان انتقال از ریشه به برگ را داشتند و از عناصر کم مصرف، آهن و منگنز کمترین راندمان انتقال از ریشه به برگ را نشان دادند. به طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش ترویرسیترنج به عنوان پایه نیمه متحمل به خاک‌های آهکی است و استفاده از آن در خاک‌های با آهک کل و فعال به ترتیب بیشتر از 20 و 10 درصد توصیه نمی‌شود.