رابطه کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی با تاب‌آوری در برابر سوء مصرف مواد در پسران دارای پدرِ معتاد

مقدمه: امروزه، اعتیاد از مشکلات اجتماعی اساسی است. عوامل مختلفی در گرایش افراد، به‌خصوص جوانان به سوءمصرف مواد تأثیر دارند. اعتیاد والدین و به‌خصوص اعتیاد پدر خانواده ممکن است باعث آشفتگی و گرایش دیگر اعضای خانواده به‌اعتیاد شود؛ با این حال در این خانواده‌ها، افرادی وجود دارند که در برابر این مشکل، مقاومت می‌کنند. آن‌ها با وجود داشتن پدر معتاد، دچار سوءمصرف مواد نمی‌شوند، و در اصطلاح در برابر اعتیاد ناشی از داشتن پدر معتاد، تاب‌آوری دارند. مطالعات بسیاری در خانواده‌ها، نقش پیشگیرانه نظارت و صمیمیت والدین را در برابر اعتیاد و دیگر انحرافات اجتماعی نشان داده‌اند. اکنون می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا سازه‌های متناظر با نظارت و صمیمیت والدین در جامعه، یعنی کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی نیز با تاب‌آوری در برابر سوءمصرف مواد در پسران دارای پدر معتاد مرتبط است یا نه. روش: در طول پژوهش مورد‌ ـ شاهدی در دو گروه، گروهی افراد معتادی که پدرشان هم معتاد بود (گروه غیرتاب‌آور یا شاهد) و دیگری، برادرهای غیرمعتاد آن‌ها (گروه تاب‌آور یا مورد همتا شده)، پرسش‌نامه‌های کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی اجرا شده است. در تحلیل داده‌ها از آزمون‌های مربع خی و تی مستقل و رگرسیون لجیستیک استفاده شد. یافته‌ها: کنترل اجتماعی و حمایت اجتماعی در گروه تاب‌آور به‌طور معنی‌داری بیش‌تر از گروه غیرتاب‌آور بود (001/0>p). رگرسیون لجیستیک نشان داد که سه بعد از کنترل اجتماعی (نظارت اجتماعی و نوع نگرش به مواد و نحوه استفاده از اوقات فراغت پیش‌بینی کننده‌های معنی‌دار تاب‌آوری در برابر سوءمصرف مواد است. بحث: تاب‌آوری در برابر سوءمصرف مواد در پسران دارای پدر معتاد، تحت تأثیر کنترل اجتماعی قرار دارد.