دینامیک انطباق و گذار در سیستم‌های سایبری و سیاست خارجی

 از پایان جنگ سرد، جدال شدیدی در حوزة دانشگاهی و جهان سیاست، بر سر مفهوم‌های سنتی و نظریه‌های روابط بین‌الملل و سیاست خارجی رخ داده است. در این زمینه می‌توان سه مرحلة مشخص از ظهور و ورود پیچیدگی را به درون حوزة روابط بین‌الملل تشخیص داد: مرحلة نخست، پیچیدگی و سیاست بین‌الملل در تبیین تغییر است؛ مرحلة دوم، دربارة سیاست خارجی و پیچیدگی و مرحلة سوم، مربوط به کاربرد پیچیدگی در فرایندهای سیاستگذاری است. پیچیده شدن سیستم بین‌الملل، ضمن ناکارآمد‌سازی مفهوم‌های سنتی، سیاست خارجی را با مفهوم‌های نوی روبه‌رو کرده است و در این میان، منطق سیستمی سیاست خارجی سبب ضرورت یافتن توجه به مفهوم‌های سیستم‌‌های سایبری شده است. با توجه به ناکارآمدی پژوهش‌های موجود در این حوزه، پژوهش پیش رو این پرسش اساسی را مطرح می‌کند که «سیاست خارجی در وضعیت پیچیدگی و سیستم‌های آشوبی، دارای چه نوع منطق سیستمی است و دستور کار سیاست خارجی از منظر سیستم‌های دینامیک سایبری، چگونه و براساس چه متغیرهایی ترسیم می‌شود؟». فرضیة این پژوهش، این است که سیستم بین‌الملل در مرحلة پیچیدگی و آشوبی خود از ویژگی انطباقی برخوردار است؛ به‌همین دلیل منطبق‌سازی، متعادل‌سازی، طراحی منطقة ثبات و طراحی سیستم مطرح است و باید دستور کار سیاست خارجی براساس این واقعیت‌ها ترسیم شود.