در جستجوی بدیلی برای سیاست قرنطینه کامل: حکمرانی داده-محور در مواجهه موثر با کووید-19

پس از ثبت اولین گزارش‌ها از شیوع ویروس کرونا (کووید۱۹) به مرکزیت ووهان چین، این بیماری به سرعت در بیش از صد کشور به صورت بحرانی گسترش پیدا کرد. کشورهای متعددی در جهان به ویژه جنوب شرق آسیا از قبیل: تایوان، کره‌جنوبی، ژاپن و سنگاپور تکیه‌ی زیادی به دانش فنی خود و مشخصا علم داده و مدیریت بحران داده‌نگر زده‌اند. شرکت‌هایی همچون فیسبوک، گوگل، علی‌بابا، بایدو، هووآوی و دانشمندان داده و مهندسین کامپیوتر تلاش بسیار زیادی برای طراحی پروتوکل‌های هوشمند مقابله با این ویروس طی 100 روز گذشته نشان دادند. تحقیقات نشان می‌دهد تفاوت‌های جدی میان خروجی سیاست حکمرانی داده و سیاست قرنطینه کامل که- اصالت را به اقدامات محدودکننده و کنترل حداکثری فیزیکی می‌دهد- از حیث کارآمدی و میزان تأثیرگذاری در مدیریت وجود دارد که این یادداشت به دنبال بررسی و توصیف برخی از این تفاوت‌هاست. ازآنجایی که اتخاذ هرگونه استراتژی تعاملی(داده‌محور) در برابر بحران مستلزم مسئولیت اجتماعی و مشارکت قابل‌توجه شهروندان است می‌توان گفت موفقیت این قبیل سیاست‌ها بویژه در شرایط غیرعادی(وضعیت استثنایی) متضمن پیوند تنگاتنگی با مسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و خصوصا مناسبات سیاسی زمینه‌مند خواهد بود. یادداشت حاضر ضمن بررسی اسناد و اطلاعات موجود درباره کشورهایی که حکمرانی کلان‌داده را محور مدیریت بحران کووید-19 قرار داده‌اند، به تناظر و ارتباط اتخاذ این سیاست بر آمار و اطلاعات(ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا) به عنوان شاخص ارزیابی عملکرد در برابر بحران می‌پردازد. همچنین، تجربه اپلیکیشن ماسک و درگاه غربالگری آنلاین وزارت بهداشت از منظر نقاط ضعف و قوت در تحقق مدیریت داده‌محور بحران در کشور مورد آسیب‌شناسی قرار می‌گیر. ضریب نفوذ بیش از 90 درصدی اینترنت، نرخ عمومی 150 درصد استفاده از تلفن همراه و سرانه پایانه‌های کارتخوان فروشگاهی(POS)-که به ازای هر 8 ایرانی یک دستگاه است- نشان می‌دهد سریع‌ترین و دقیق‌ترین گزینه پیش‌روی مدیران بحران در کشور همواره بهره-گیری از ظرفیت فناوری‌های تحول‌آفرین است.