در باب ریاضیات و واقعیت

author

  • حسن فتح‌زاده
Abstract:

در این مقاله ضمن معرفی زمینه‌های متأخرِ تشدید دغدغۀ تاریخی در باب رابطۀ ریاضیات و واقعیت، با تقسیم دیدگاه‌های مختلف راجع به ضرورت و یقین گزاره‌های ریاضیاتی، تلاش شده است به این دغدغه پرتویی نو افکنده شود. کسانی که ریاضیات را غیر‌یقینی و غیر‌ضروری می‌شمرند رابطۀ ریاضیات و واقعیت را مانند سایر علوم می‌دانند و بسته به این که چه دیدگاهی به علوم تجربی داشته باشند، در قلمرو ریاضیات نیز رئالیست یا آنتی‌رئالیست خواهند بود. مخالفین این دیدگاه را تحت دو عنوان ترکیبی‌گرایان و تحلیلی‌گرایان بررسی می‌کنیم، که ترکیبی‌گرایان نیز خود به دو گروه افلاطونی و کانتی تقسیم می‌شوند. نشان می‌دهیم که ترکیبی‌گرایان (اعم‌از افلاطونی‌ها و کانتی‌ها) گرچه به معنای خاص خودشان رئالیست‌اند، اما با رئالیسم به معنای رایج کلمه تفاوت ظریفی دارند. در مقابل، تحلیلی‌گرایان از همان آغاز آنتی‌رئالیست بودن‌شان آشکار است. در پایان اشاره‌ای هم خواهیم داشت به دفاع مبتنی بر کاربردپذیری، از رئالیسم در ریاضیات.  

Download for Free

Sign up for free to access the full text

Already have an account?login

similar resources

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

نقش غیاث‌الدین جمشید کاشانی در آموزش ریاضیات و ریاضیات محاسباتی

غیاث‌الدین جمشید کاشانی آخرین ریاضیدان دورۀ باشکوه تمدن اسلامی است که تأثیر زیادی بر‏ آموزش ریاضیات‏، ریاضیات محاسباتی و به‌خصوص ریاضیات معماری گذاشته است. در این مقاله، روش کاشانی در محاسبۀ سینوس °1، محاسبۀ عدد π، استخراج ریشۀ nام و مقایسۀ آن با روش استوین، مسائل مرتبط با ارث مطابق شرع مقدس اسلام و قضیۀ اعداد متحابه در نوشته‌های او مورد بررسی قرار گرفته است. مهم‌ترین نکتۀ مقاله، تأکید بر نقش پ...

full text

کودکان، ریاضیات و فلسفه

اشاره: بازبینی موضوع درک و آموزش ریاضیات در ارتباط با رشد خلاق کودکان و ارتباط آن با حوزه‌ی پایه-ای دیگری چون فلسفه، به علاوه‌ی شایدها و بایدهایی در قاعده های بازی های جاری این میدان ها محور معانی و اشارات این نوشته هستند.

full text

ویتگنشتاین و مبانی ریاضیات

به دلایل متعدد، فلسفه ویتگنشتاین پیوندهای ویژه ای با مسائل مبانی ریاضیات دارد. ویتگنشتاین پیش از هر چیز یک فیلسوف است. انگیزه های بنیادین او همان سوالات دیرین و سنتی فلسفه است، اما رهیافت او به مساله با شیوه کلاسیک متفاوت است. برای بررسی فلسفه او بسیار مهم است که این منطق متفاوت او فراموش نشود.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 219

pages  89- 102

publication date 2010-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023