جوانه زنی و سبز شدن لوبیا سبز و ذرت در خاک هایی با عمق و ویژگی های فیزیکی متفاوت

آزمایشات مزرعه‌ای برای مطالعه ویژگی‌های جوانه‌زنی و سبز شدن لوبیا سبز (Phaseolus vulgaris Var. Sunray) و ذرت (Zea mays L. Var. Amyla) با چهار عمق کشت و در سه نوع خاک با ویژگی‌های فیزیکی متفاوت انجام گردید. هدف از انجام این آزمایش مطالعه اثرات فیزیکی خاک بر اکولوژی بذر و پویایی سبز شدن بود. آزمایش‌های مزرعه‌ایی در سه منطقه اهر، تبریز و اردبیل به ترتیب در سال‌های 1389، 1393 و 1394 انجام گرفت. نتایج نشان داد که بازدارندگی جوانه‌زنی در نتیجه عمق کشت نسبت مستقیم با مقدار رس و نسبت معکوس با مقدار شن خاک داشت. مقدار عمق بازدارنده 50 درصد سبز شدن (Di50%) در خاک رسی برای هر دو گونه لوبیا سبز و ذرت مشابه و برابر 3/5 سانتی‌متر بود. در صورتی که برای خاک سیلتی به ترتیب برای لوبیا سبز و ذرت 4/5 و 7/2 سانتی‌متر بود. معنی‌داری رگرسیون خطی بین مقدار رس خاک و Di50% نشان داد که این بخش از خاک دارای اثر مخالف با مطلوبیت یا بازدارندگی برای میانه عمق کشت بذر دارد، بنابراین با افزایش مقدار رس خاک، مقدار بازدارندگی افزایش یافت. داده‌ها نشان داد که میزان اکسیژن خاک موجود در محیط اطراف بذر نمی‌تواند عامل مهمی برای اختلاف جوانه‌زنی باشد و اثر آن معنی‌د‌ار نبود. با افزایش میانگین هندسی قطر ذرات خاک مقدار بازدارندگی نیز کاهش یافت. نتایج نشان داد که ویژگی‌های فیزیکی خاک دارای اثرات زیادی روی اکولوژی بذرهای مدفون شده در خاک و نتیجتاً جوانه‌زنی و سبز شدن گیاهچه‌ها دارد