تنوع‌‏پذیری جوک‏های فارسی تلگرامی قبل و بعد از محدود سازی استفاده کاربران از این پیام رسان در ایران

رسانه‌ها و همپای آن فناوری‌های نوین همواره در تغییر ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی یک جامعه تاثیرگذارند. در این میان طنز و شوخ طبعی به صورت عام و در بین انواع آن، جوک‌ها به‌عنوان بخشی از خرده فرهنگ جامعه می‌توانند در روند تغییرات اجتماعی اثرگذار باشند. با گسترش فضای مجازی و پیام‌رسان‌های متعدد از جمله تلگرام، این فضا با توجه به ظرفیت‌ها، تعاملات چشم‌گیر و کنش متقابلی بین محیط اجتماعی و خروجی‌های آن برقرار کرده است. در این بین سیاست‌های محدودسازی فضای مجازی و اعمال نوعی از خشونت نمادین، تغییراتی در کنش جوک‏گویی ایجاد نموده‏است. این مقاله با شیوه توصیفی-تحلیلی و روش ترکیبی انجام شده است. بدین صورت که، در بخش کمی تحلیل عامل اکتشافی در خصوص بررسی نمونه‏های مورد سنجش توسط صاحبنظران و در بخش کیفی با روش مردم‌نگاری درون شبکه‏ای به مقایسه جوک‌های مختلف در فضای مجازی در دو بازه قبل و بعد از محدودسازی تلگرام پرداخته است. و در پایان، این جوک‏ها با استفاده از فرانظریه ریمون بودون و نظریة خشونت نمادین پیر بوردیو مورد ارزیابی قرار گرفته اند. از نتایج این مقاله این چنین بر می‌آید، که محدودسازی نه تنها از شدت جوک‌ها و اثرگذاری آن‌ها نکاسته است بلکه باعث بیان بیشتر جوک‌های سیاه به‌خصوص در مقوله جنسیتی وکاهش جوک‏های سفید با هدف خنده صرف شده است. همچنین چالش‌های ارتباطی و دسترسی منجر به تغییر شکل این جوک ها از حالت تصویری به نوشتاری شده است.