تماس با گردوغبار سیلیس و اثرات ریوی آن در میان کارگران فروسیلیس سمنان

سابقه و هدف: به منظور تعیین مقدار و ارزیابی مواجهه کارگران با گرد و غبار ”سیلیس آزاد بلوری“ در شرکت تولیدی و فروسیلیس ایران و ارزیابی مقادیر عملکرد ریوی و علایم ناراحتی های تنفسی در میان کارگران صنعت فروسیلیس که چهار سال پیش تاسیس شده است مطالعه صورت گرفته است. در پژوهش حاضر تلاش گردیده است تا بررسی گردد که آیا مواجهه با گرد و غبار سیلیس در طول مدت چهار سال پس از تماس گرد و غبار سیلیس مقادیر عملکرد ریوی را تغییر داده است و علایم ناراحتی هایی را بوجود آورده است. مواد و روش ها: با استفاده از روش های بررسی فردی و نمونه برداری به روش وزن سنجی و نمونه برداری انتخابی گرد و غبار موجود در هوا از نظر اندازه، میزان مواجه کارگران با گرد و غبار معلق کلی و قابل تنفس برآورد گردید. با بکارگیری روش های وزن سنجی و تفرق اشعه ایکس غلظت گرد و غبار و میزان ”سیلیس آزادی بلوری“ به ترتیب تعیین مقدار گردید. با استفاده از پرسشنامه استاندارد ویژه بررسی علایم ناراحتی های تنفسی، از افراد مورد مطالعه مصاحبه به عمل آمد. به منظور بررسی اثرات مواجهه با گرد و غبار بر سلامتی کارگران آزمایشهای اسپیرومتری و رادیوگرافی از قفسه سینه به عمل آمد. میانگین مقادیر عملکردهای ریوی و میزان فراوانی ناراحتی های ریوی در گروه های مورد و تست مجذور کای مقایسه گردیدند. یافته ها: حدود غلظت وزنی گرد و غبار کلی بین 4.1 تا 22 میلی گرم در مترمکعب از هوا بود، در حالی که حدود غلظت کسر جرمی گرد و غبار بین 1.5 تا 12.5 میلی گرم در مترمکعب از هوا در محیط کار تعیین مقدار گردید. حداقل مقدار ”سیلیس آزادی بلوری“ در نمونه های گرد و غبار جمع آوری شده 1.2 درصد و بیشترین مقدار 6.3 درصد اندازه گیری گردید. در بین گروه های مورد مطالعه تفاوت قابل ملاحظه ای از نظر اعتیاد به سیگار، سن، سابقه کار وجود نداشت. حجم بازدم اجباری در ثانیه اول نسبت به حجم بازدم اجباری FEV1/FVC با (P<0.1) در ثانیه اول به ظرفیت حیاتی اجباری در کارگران در معرض FEV1 با (P<0.1) بطور قابل توجه کمتر از مقادیر کارگران غیر در مقادیر معرض بوده است. معهذا سایر عملکرد ریوی در بین گروه های مورد مطالعه اختلاف معنا دار و قابل ملاحظه ای نداشته اند. علایم ناراحتی های تنفسی ناشی از کار از جمله انفیلتراسیون ریوی، خلط و سرفه در حد مختصری در میان کارگران بیشتتر شایع بود اما تفاوت قابل ملاحظه ای با گروه غیر در معرض وجود نداشت. نتیجه گیری: در حال حاضرمیزان مواجهه با گرد و غبار قابل تنفس سیلیس از حد آستانه مجاز براساس فرمول ارایه شده از طرف انجمن متخصصین بهداشت صنعتی دولتی آمریکا که 1.1 میلی گرم در مترمکعب از هوا محاسبه گردید بیشتر است. مواجهه با غلظت های بیشتر از حد مجاز ممکن است پس از دوره تماس بالنسبه کوتاه مدت منجر به تغییر در مقادیر عملکرد تنفسی گردد بنابراین انجام اقدامات کنترل مهندسی برای کاستن از میزان مواجهه با گرد و غبار ضروری به نظر می رسد.