تعیین یارانه لازم به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه در راستای سیاست کاهش آلودگی هوا با استفاده از الگوی تعادل عمومی محاسبه‌پذیر: مطالعه موردی اقتصاد ایران

امروزه کاهش در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای، به منظور دستیابی به یک رشد اقتصادی پایدار، در کانون توجه جهان قرار گرفته است. پرداخت یارانه به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و وضع مالیات بر مصرف انرژی‌های فسیلی، از جمله سیاست‌های مطرح شده در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. این سیاست‌ها با هدف ایجاد تغییرات فنی اتخاذ می‌شوند. در این تحقیق، با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی محاسبه‌پذیر، دو سناریوی پرداخت یارانه به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و پرداخت یارانه به همراه وضع مالیات بر مصرف سوخت‌های فسیلی، با هدف دو برابر نمودن نسبت سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی، مورد توجه قرار گرفته است. در ابتدا نرخ یارانه لازم به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای دستیابی به هدف مزبور تعیین و سپس، آثار اقتصادی، رفاهی و محیط زیستی سیاست‌های یاد شده مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تدوین و عدددهی الگو نشان می‌دهد که در سناریوی اول، نرخ یارانه لازم به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، جهت دستیابی به هدف مزبور، معادل 4/9 درصد و در سناریوی دوم برابر 1/9 درصد است. در این میان نرخ مالیات لازم در سناریوی دوم معادل 5/2 درصد از مصرف انرژی‌های فسیلی برآورد شده است. نتایج حاکی از کاهش رفاه در هر دو سناریو، بدون توجه به منافع اجتماعی حاصل از کاهش انتشار گازهای آلاینده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که هر دو سیاست مالیات بر مصرف انرژی فسیلی و سیاست پرداخت یارانه به تحقیق و توسعه قادر به کاهش مصرف انرژی و آلودگی هوا می‌باشند.