تعیین پیشرانهای توسعه گردشگری طبیعی و فرهنگی در سیستان با روش ‏تجزیه و تحلیل ساختاری ‏

جایگاه صنعت گردشگری در توسعه همه‌جانبه ازجمله توسعه اقتصادی برکسی پوشیده نیست. در این راستا استفاده از روش‌های آینده ‏پژوهی ابزار مناسبی جهت پیش‌بینی آینده گردشگری و بنابراین جهت‌گیری اقدامات مدیریتی در حال حاضر هستند. مطالعه حاضر با ‏هدف تعیین پیشران‌های توسعه در صنعت گردشگری به روش توصیفی- تحلیلی در منطقه سیستان انجام شد. به این منظور در ابتدا به ‏روش میدانی، مرور منابع ‏و طوفان فکری، 100 پیشران که وجودشان در منطقه مانع توسعه گردشگری است، شناسایی شد و در ادامه ‏پیشران‌ها در پنج حوزه مرتب و در صورت ‏لزوم، اصلاح و یا درهم ادغام شدند. پس‌ازآن به روش دلفی مهم‌ترین آنها انتخاب شد که شامل ‏‏55 پیشران در حوزه‌های زیرساختی- رفاهی، ‏سیاسی، نهادی، اجتماعی و طبیعی است. مجدداً این پیشران‌ها با استفاده از تحلیل ‏ساختاری جهت به دست آوردن پیشران‌هایی با ‏بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری غربال شدند. وضعیت پراکندگی پیشران‌ها ‏در محورهای تأثیرپذیری و ‏تأثیرگذاری در هر دو روش مستقیم و غیرمستقیم تحلیل ساختاری نشان داد که سیستم از پایداری برخوردار ‏است. مهم‌ترین عوامل توسعه‌نیافتگی صنعت گردشگری ‏در سیستان، عوامل سیاسی و نهادی به ‏ترتیب با شش و چهار پیشران در روش ‏مستقیم و پنج و دو پیشران در روش غیرمستقیم به‌دست‌آمد و مهم‌ترین پیشران‌های اثرگذار، ‌برنامه‌ریزی ضعیف، فقدان برنامه‌ریزی ‏بلندمدت و فقدان مدیریت یکپارچه بوده که به ترتیب 16/6، 98/5 و 36/5 درصد از کل امتیازات را به خود اختصاص داده‌اند. پیشران ‏عدم ‏سرمایه‌گذاری در منطقه نیز به‌عنوان پیشران وابسته شاخص جهت نشان‌دادن وضعیت گردشگری در منطقه شناسایی شد. ‏