تشخیص وضعیت هیدروژئوشیمیایی و روند شوری در سفرة آب ‌زیرزمینی دشت خوی به روشهای آماری و هیدروشیمیایی

کیفیت آب‌زیرزمینی به دلیل تغییر در شرایط مختلف از جمله شرایط آب و هوایی، مدت زمان ماندگاری آب در آبخوان، جنس سازندهای زمین‌شناسی مسیر و غیره تغییر می‌کند. یکی از روشهای متداول و مهم برای انجام بررسی‌های هیدروژئوشیمیایی، روشهای آماری چند متغیره است. این تحقیق سعی بر آن داشت تا این روش را بررسی و در مطالعه هیدروشیمیایی منابع آب ‌زیرزمینی دشت خوی استفاده کند. در این بررسی سعی شده تا با استفاده از نرم‌افزار PHREEQC به ارزیابی شاخص اشباع‌شدگی کانی‌های موجود در سازندهای زمین‌شناسی دشت خوی پرداخته شود. 36 نمونه آب‌زیرزمینی از چاهها جمع‌آوری شده که نمونه‌برداری و تجزیه‌و‌تحلیل شیمیایی آنها با روشهای استاندارد صورت گرفته است. در کل سه عامل اصلی مؤثر بر هیدروشیمی منطقه مورد شناسایی قرار گرفت. عامل‌های اول و دوم تأثیر سازندهای زمین‌شناسی و روند تکاملی جریان آب زیرزمینی را نشان می‌دهند و عامل سوم متأثر از فعالیت‌های انسانی است که نتیجه فعالیت‌های کشاورزی است. با توجه به عامل اول، انحلال کانی‌های کربناته و تبخیری در هیدروشیمی آب زیرزمینی نقش اصلی دارند، همچنین هوازدگی کانی‌ها مقادیر یون‌های اصلی از جمله کلسیم و منیزیم را کنترل می‌کند. محاسبة شاخص اشباع کانی‌های اصلی آب‌زیرزمینی نیز تعامل آب و ‌سنگ را نشان داده و با توجه به بیشتر بودن شاخص اشباع کانی‌های دولومیت، کلسیت، انیدریت، فلوریت و ژیپس، نسبت به دیگر کانی‌ها، تأثیر سازندهای میوسن و پلیوسن با محتوای کنگلومرای قرمز، ماسه، آهک، مارن و قطعات آتشفشانی و آندزیتی ائوسن بین آنها، بر آب‌زیرزمینی مشخص می‌شود.