ترجمه در خلافت اسلامی و تأثیر آن در انتقال علوم به سرزمین‌های غربی

یکی از مهارت‌های قابل‌توجه نزد مسلمانان، ترجمه بود. نیاز جامعه‌ی اسلامی به فراگیری علوم و فنون، توجه خلفا و خاندان‌های علاقه‌مند به فرهنگ و دانش، وجود کتابخانه‌های بسیار، ارزانی کاغذ و... از دلایل توجه مسلمانان به فنّ ترجمه بود. این توجه موجب انتقال میراث ملل به جهان اسلام و سپس غرب شد. بدین‌گونه هدف این پژوهش، بررسی ترجمه در خلافت اسلامی (عصر اموی و عباسی) و انتقال آن به سرزمین‌های غربی است. مسلمانان پس از سال‌ها پیشرفت‌ علمی – به‌ویژه در زمان هارون‌الرشید و مأمون عباسی- به‌تدریج مبانی علمی خود را به سرزمین‌های غربی منتقل کردند. اما خود، کم‌کم دچار رکود و رخوت علمی شدند. حال به‌نظر می‌رسد باتوجه به نیاز مسلمانان به بیداری و رشد علمی، این پژوهش با پاسخگویی به این پرسش که چگونه ترجمه در خلافت اسلامی، موجب انتقال علوم به سرزمین‌های غربی شد، قصد تبیین توانایی علمی مسلمانان در گذشته را دارد. نگارنده مسئله‌ی مزبور را با روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه‌ی مطالعه‌ی کتابخانه‌ای مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه دست یافت: در رویارویی میان مسلمانان و مردم سرزمین‌های مفتوحه، نهضت ترجمه پا گرفت و بسیاری از کتب سرزمین‌های مختلف به عربی ترجمه شد. از سوی دیگر غرب نیز از موهبت ترجمه مسلمانان بهره برد و بدین‌گونه راه را برای رنسانس فرهنگی خود گشود.