تحلیل کیفی جهت‌گیری ارزشی و ارتباط آن با تغییرات اقتصادی و اجتماعی در شهر بندرعباس

ارزش‌ها نیرومندترین عنصر تعیین کننده در نظام اجتماعی و فرهنگی جوامع به شمار می‌روند و شیوه‌ی جهت‌گیری، کنش و تعامل افراد را تعیین و هدایت می‌کنند. ازاین‌رو این مقاله در صدد است ضمن شناسایی جهت‌گیری ارزشی افراد، رابطه‌ی آن را با تغییرات اقتصادی و اجتماعی، مورد بررسی قراردهد. داده‌های این تحقیق با انجام 31 مصاحبه کیفی از میان شهروندان در شهر بندرعباس، گردآوری شده است. نتایج نشان داد که 6/51 درصد از مصاحبه شوندگان دارای جهت‌گیری ارزشی مادی، 9/41 درصد دارای گرایش‌های ارزشی التقاطی و 5/6 درصد نیز دارای گرایش‌های ارزشی فرامادی‌گرایانه بودند. هم‌چنین افراد جوان‌تر ، و افراد دارای تحصیلات بالاتر، بیش‌تر به سمت ارزش‌های فرامادی گرایش دارند. در خصوص وضعیت توسعه‌ی اقتصادی شهر بندرعباس، همه‌ی مصاحبه شوندگان به جز یک نفر -که توسعه‌ی اقتصادی در شهر بندرعباس را بر مبنای شرایط سیاسی می دانست- اعتقاد داشتند که از نظر اقتصادی و توسعه‌ی فضایی وضعیت شهر در طی چهار دهه‌ی گذشته بهتر شده است. اما در خصوص وضعیت اجتماعی و فرهنگی نظرهای متفاوتی وجود داشت. هم‌چنین نتایج نشان می‌دهد که میزان اعتماد اجتماعی، تعاملات اجتماعی و عام‌گرایی مصاحبه شوندگان در سطح نسبتاً پایینی قرار دارد.