تحلیل وضعیت شکل‌گیری شهر نوآور در شهر مشهد با تأکید بر افق 1404

هدف این پژوهش، بررسی وضع موجود نوآوری در سازمان‌های واسطة شهر مشهد و پیش‌بینی سمت و سوی نوآوری در افق 1404 است که در این راستا بر‌اساس نمونه‌گیری سادة تصادفی، 100 نفر با استفاده از فرمول مورگان انتخاب و پرسشنامه‌‌ها با سه عامل کلیدی و 44 عامل مؤثر در 4 سازمان شهری شرکت شهرک‌‌های صنعتی، دانشگاه فردوسی، سازمان راه و شهرسازی و شهرداری مشهد پر شد؛ سپس 9 نفر از متخصصان این سازمان‌‌ها با استفاده از نمونه‌‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شده و مصاحبة نیمه‌‌ساختاریافته‌‌ای به‌منظورِ تحلیل نتایج پرسشنامه‌‌ با آن‌‌ها انجام پذیرفت. این پژوهش ازنظرِ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و ازنظرِ ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. به‌دلیل نرمال‌نبودن و طیفی‌بودن داده‌‌ها همچنین تفاوت معنی‌‌دار گویه‌‌ها و رتبه‌بندی مطلوب‌ترین عوامل مؤثر در وضع موجود نوآوری و عدم‌قطعیت و ابهام بالای آن‌‌ها در افق 1404 از آزمون فریدمن استفاده شد و این رتبه‌‌بندی در اختیار متخصصان شهری قرار گرفت. بر‌اساس تحلیل مصاحبه‌‌های متخصصان شهری، مدیران شهری تمایل چندانی به نوآوری در پروژه‌های شهری ندارند. حتی اگر در مراحل اولیة پژوهش در طرح‌ها نوآوری در‌نظر گرفته شود، در مرحلة اجرا با مشکلات فراوانی روبه‌رو می‌شوند. همچنین نبود تعامل افقی (بین سازمانی) و عمودی (سازمان و مردم) در سازمان‌ها و وجود قوانین دست‌و‌پاگیر و موازی‌کاری‌های فراوان، باعث‌شده عوامل مؤثر نوآوری شهری با عدم‌قطعیت بالایی همراه بوده و رسیدن به شهر نوآور در افق 1404 تقریباً بعید باشد؛ در‌نتیجه دستیابی به شهر نوآور به تغییرات بنیادی در عوامل کلیدی و مؤثر نیاز است که این امر اهتمام همه‌جانبه‌ای از‌طریق مدیران، هم در بُعد محلی و هم در بُعد ملی را می‌طلبد. در‌نهایت نیز پیشنهادهایی درجهتِ دستیابی به شهر نوآور توسط متخصصان شهری ارائه شده است.