تحلیل علل تأخیر در اتمام طرح شبکه‌ی آبیاری و زهکشی با استفاده از ابزار درخت مشکلات: مورد منطقه‌ی خیرآباد

اجرای شبکه‌های آبیاری و زهکشی از جمله بزرگ‌ترین پروژه‌های کشور است که سالیانه مبلغ قابل توجهی از بودجه‌ی عمرانی را به خود اختصاص می‌دهد. علی‌رغم منافع و مزایای متعددی که طراحی و اجرای این شبکه‌ها به دنبال خواهد داشت، به علت طولانی بودن مدت انجام آن‌ها، تهدیدهایی در مسیر موفقیت آن‌ها وجود دارد که باعث عدم دستیابی به اهداف مورد نظر می‌گردد. لذا، در این مطالعه، علل تأخیر در تکمیل و بهره‌برداری پروژه‌ی شبکه‌ی آبیاری منطقه‌ی خیرآباد شهرستان گچساران و میزان تأثیر هر یک از آن‌ها، بررسی شده است. در این پژوهش کیفی که به شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی انجام گرفت، با استفاده از ابزارهای مشاهده‌ی میدانی، مصاحبه‌ی ساختارمند و پرسشنامه، داده‌های مورد نیاز از سه گروه کشاورزان، شرکت مشاور طرح و کارفرما (شرکت آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد)گردآوری شد. مشکل اصلی (تأخیر در تکمیل و بهره‌برداری از شبکه‌)، دلایل بروز مشکل (ریشه‌ها) و پیامدهای ناشی از آن (اثرات)، در قالب درخت مشکلات طراحی گردید. سپس بر اساس آن با بکارگیری درخت اهداف، راهکارهایی جهت بهبود وضعیت موجود و ترسیم وضعیت مطلوب، ارائه‌ شد. نتایج نشان داد که عوامل ضعف مدیریت پیمانکار، عوامل محیطی و عوامل ناشی از کارفرما و مشاور، به ترتیب مهم‌ترین دلایل تأخیر در اتمام پروژه‌ی مذکور هستند. از این رو، با اولویت دادن به توانمندی‌های فنی و مالی در مقایسه با قیمت پیشنهادی پیمانکاران، تهیه‌ی برنامه‌ی زمان‌بندی کلی و گام به گام پروژه و نیز شناسایی فعالیت‌های بحرانی در مراحل انجام پروژه می‌توان کمترین هزینه، کوتاه‌ترین زمان ممکن و بالاترین کیفیت را برای برنامه‌ی توسعه‌ای انتظار داشت.