تحلیل ساختاری کمال دیوان و امشاسپندان با نگاهی به آیین مزدیسنا و اسطوره‌های پیشاآریایی

Authors

حجت اله اسماعیل‌نیا گنجی دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر

حسینعلی پاشاپاسندی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر

رضا فرصتی جویباری استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر

Abstract:

نویسنده در این مقاله سعی دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی واژة کمال دیوان و امشاسپندان را در زبان اوستایی ریشه‌یابی کند و با ژرفکاوی در ساختار واژگانی از یک‌سو و کنکاش در مفاهیم تطبیقی آن از سوی دیگر تلاش می‌شود تا صورتی دیگرگونه از طرح مسأله به دست داده شود. از این منظر، جوهرة ثنویّت مزداپرستی، در تمام جزئیات و شئونات این آیین جاریست و عملکرد به اصطلاح «درختگون» دارد، هر چه از ریشه به سمت جزئیات پیش میرویم، تکثّر در کمیّت مشهودتر میگردد و این در حالی است که ویژگیهای بنیادین ریشه در فرعیترین سرشاخهها، قابل پیگیری است. بیتردید آنچه ریشههای این ثنویّت را تشکیل میدهد، نخستین تقابل اهوره با اهریمن است و این همانا آفرینش امشاسپندان به دست اهوره و آفرینش کمال دیوان به تلافی، از سوی اهریمن است. واکاوی دقیق هر یک از اعضای این دو گروه خود روشنگر جزئیات تشکیلدهندة این ثنویّت و آشکارکنندة زوایای مستور تقابلها با یکدیگر است. برای دست یافتن به این مقصود، مؤثرترین روش، بررسی ژرفکاوانة اعضای هر یک از دو گروه و قیاس آنها با یکدیگر است. این شیوه، خود راهگشایی است برای رسیدن به تقابل‌هایی دیگر که در سرشاخههای فرعی این نظام درختگون صورت می‌پذیرد و در قالب موجودات اهریمنی و اهورایی تجلی مییابد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

تحلیل ساختاری دروج در آیین مزدیسنا و اسطوره‌های پیشاآریایی

دروج (دروغ) در نظر ایرانیان قبل از اسلام، بسیار ناپسند و زشت بوده است تا جایی‌که آن را یکی از دستیاران اهریمن می‌پنداشته و گاهی نیز دروج را خود اهریمن و دیو تصوّر می‌کرده‌اند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به ریشه‌یابی واژة «دروج» در زبان اوستایی می‌پردازد و با ژرف‌کاوی در ساختار واژگانی از یک‌سو، و کنکاش در مفاهیم تطبیقی، از سوی دیگر می‌کوشد تا صورتی دیگرگونه را از طرح مسئله به دست دهد. از ا...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

آز و نیاز در شاهنامه و آیین مزدیسنا

در فایل اصل مقاله موجود است

full text

سرچشمه‌های فرهنگ هندی: نگاهی به تمدن پیشاآریایی و آریایی نخستین

با توجه به شواهد باستان‌شناختی و زبان‌شناختی می‌توان دو سرچشمۀ عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی-دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق.م) آثار باستان‌شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما از آنجا که خط هاراپایی هنوز رمزگشایی نشده است برای توصیف اندیشه‌های این قوم باید به حدس و گمان متکی شد. اصطلاح دراویدی بر مجموع...

full text