تحلیلی کیفی از جرایم خشن زنان: زمینه‌ها و انگیزه‌ها

در‌حالی‌که خشونت مردان در متن زندگی اجتماعی آن‌ها بررسی می‌شود، خشونت زنان، بدون در نظر گرفتن تأثیر عوامل اجتماعی، به عوامل فردی‌ای چون استرس‌های روانی، پرخاشگری یا عصبانیت‌های زنانه نسبت داده می‌شود. برخلاف این‌گونه تفسیرهای رایج و متعارف، که سعی می‌کند خشونت زنان را در قالب تفاسیر فردی و کلیشه‌ای قرار دهد، در این مقاله، خشونت زنان در ارتباط با تجربیات زندگی آن‌ها توضیح داده می‌شود. مطالعة حاضر، که از نوع مطالعات کیفی است، با انجام‌دادن مصاحبه‌های عمیق با 30 زن، که به علت ارتکاب جرایم خشن در زمان اجرای مصاحبه‌ها (سال‌های 1391 تا 1393) در زندان بوده‌اند، به این مطلب دست یافت که خشونت زنان عمدتاً مواجهه‌ای است و تفسیر جرایم خشن زنان بدون توجه به نابرابری‌های ساختاری، نابرابری‌های جنسیتی، انزوا و بی‌قدرتی آن‌ها ممکن نیست. روایت زندگی زنان مصاحبه‌شده نشان می‌دهد که خشونت زنان انعکاس‌دهندة سبک زندگی آن‌هاست که با محرومیت‌ها و تبعیض‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی در‌هم تنیده است و به عبارت دیگر، رفتارهای خشن زنان نوعی مقابله با شرایطی است که دائماً آن‌ها را در موضع قربانی‌شدن قرار داده است. پیشینه و نحوة زندگی زنان مطالعه‌شده نشان می‌دهد که بسیاری از آن‌ها در دوران کودکی خشونت‌های فیزیکی، عاطفی، روانی و جنسی را تجربه کرده‌اند یا با ازدواج‌های اجباری و زودرس دائماً تحت یک نوع رابطة اجباری و سلطه‌جویانه درآمده‌اند که در‌واقع منعکس‌کنندة تعاریف فرهنگی از نقش مردان است.