تجارت تریاک در بنادر شمالی خلیج فارس(1291-1343 ق/1874-1924 م)

author

  • حبیب‌الله سعیدی‌نیا
Abstract:

با توجه به گسترش تجارت جهانی و افزایش رقابت برای ورود به حوزه‌های جدید اقتصادی در دوره قاجار، خلیج فارس، یکی از مهم‌ترین کانون‌های اقتصادی و تجاری، مورد توجه قرار گرفت و گمرک آن به مهم‌ترین راه‌هاط ارتباطی ایران با کشورهای قدرتمند تبدیل شد.یکی از کالاهایی که در این دوره نقش به سزایی در گسترش تجارت خارجی ایران در خلیج فارس داشت، تریاک بود.اگرچه این کالا به دلیل سودآوری و مزایای مختلف اقتصادی، نقش مهمی در رونق تجارت خارجی ایران ایفا نمود و موجب افزایش سهم بازرگانی خارجی در اقتصاد ایران گردید، الگوی تجاری حاکم بر ایران، باعث افزایش صادرات مواد خام و افزایش واردات کالاهای ساخته شده خارجی شد و در درازمدت به کاهش تولید مواد غذایی اصلی برای مصرف داخلی انجامید.این رویکرد تجاری در ایران، برخلاف بیشتر کشورهای تولید و صادرکننده تریاک که اقدام به محدود کردن تولید و جایگزینی کشت کالاهای دیگری همچون مواد غذایی به جای تریاک نمودند- تا اواخر دوره قاجار ادامه پیدا کرد و حکومت مرکزی، تجار و کشاورزان همچنان از تجارت تریاک حمایت کردند. دردوره قاجار، بیشترین حجم تجارت تریاک از طریق بنادر بوشهر، بندرعباس و خرمشهر(محمره) که فعال‌ترین و مهم‌ترین بنادر خلیج فارس بودند انجام می‌شد.این بنادر با مزیت‌های سیاسی- اقتصادی؛ مانند تشکیلات گمرکی، اتصال به مسیرهای تجاری، وجود بازار مناسب و مناطق پس‌کرانه‌‌ای وسیع نقش برجسته‌ای در تجارت خارجی ایران ایفا می‌نمودند. دامنه تجارت تریاک ایران در حوزه خلیج‌فارس وسیع بود و بنادر و سواحل این دریا و کشورهای انگلستان، عثمانی، مصر هند و شرق دور مانند هنگ‌کنگ و چین را در برمی‌گرفت. پژوهش حاضر تجارت تریاک را در حوزه خلیج‌فارس از طریق بنادر بوشهر، بندرعباس و محمره در فاصله زمانی (1291-1343 ق/1874-1924م) بررسی می‌کند و فرض بر این است که تجارت تریاک به دلیل سودآوری بالا مورد توجه حکومت و مردم ایران و قدرت‌های خارجی قرار گرفت و با وجود مخالفت‌های جهانی، تولید و صادرات آن در ایران تا پایان این دوره از رونق برخوردار بود. روش این پژوهش و جهت‌گیری شیوه گردآوری داده‌ها تاریخی بوده و از اسناد آرشیوی و منابع معتبر استفاده نموده‌ایم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و تحلیل یادگارنویسی در بقعه پیربکران اصفهان از دوره ایلخانی تا عصر قاجار(1343 – 682 هـ .ق/1924- /1283م)

یادگار نویسی و یادگار نگاره از پدیده‌های مهم فرهنگ انسانی در طول تاریخ است که قدمتی همپای زندگی بشری دارد. میل به جاودانگی و بقا اگرچه عامل ابتدایی این امر تلقی می‌گردد اما بزودی با ساخت اماکن مذهبی و بناهای با شکوه سلاطین نگارش یادگاری‌ها در این اماکن که گمان می‌رفت دیرپاتر و جاودانه‌تر از ابنیه متعارف‌اند رواج یافت. بویژه در اماکن مذهبی این امر با نوعی قداست و احترام به خاطره معنوی صاحبان بقا...

full text

تأثیر بحران جهانی 1929 بر تجارت تریاک در ایران

  بحران جهانی 1929 م (1308 ه.ش) اقتصاد بسیاری از کشورها را تحت ‌تأثیر قرار داد؛ اما تأثیر آن بر اقتصاد کشورهای جهان سوم و حاشیه­ای که بیشتر به تولید مواد خام صادراتی می‌پرداختند، به‌مراتب بیشتر از کشورهای صنعتی و پیشرفته بود. در مقطع زمانی مورد بحث، به‌دلیل ضعف در ساختار اقتصادی، سنتی بودن اقتصاد و نداشتن صنایع پیشرفته در داخل، ایران به‌صورت یکی از تولیدکنندگان مواد خام صادراتی کشورهای اروپایی ...

full text

Dmm023606 1341..1343

The International Mouse Phenotyping Consortium (IMPC) is a major international effort to explore the effects of knocking out 20,000 genes in the mouse. A new study by White and colleagues, published in the current issue of Disease Models & Mechanisms, demonstrates the usefulness of lacZ in situ reporter expression patterns in extending our understanding of genotype-phenotype relationships as pa...

full text

1343 Polarizing light biomicroscopy

EPITHELIUM-FIBRE CELL COUPLING IN THE EYE LENS PRESCOTT, A.R., DAHM. R.. HUTCHESON, A.M., QUIN!-AN. R.A., VANMARLE. J.‘, & VRENSEN. G§. Department of Biochemistry, University of Dundee, Medical Sciences Institute, Dundee, DDl 4HN. Scotland. * Department of Electron Microscopy, Faculty of Medicine, University of Amsterdam, Meibergdreef 15, 1105 AZ Amsterdam, The Netherlands. 5 Department of Morp...

full text

Npgrj_nn_1531 1343..1349

In Alzheimer disease, increased b-secretase (BACE1) activity has been associated with neurodegeneration and accumulation of amyloid precursor protein (APP) products. Thus, inactivation of BACE1 could be important in the treatment of Alzheimer disease. In this study, we found that lowering BACE1 levels using lentiviral vectors expressing siRNAs targeting BACE1 reduced amyloid production and the ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 9

pages  -

publication date 2011-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023