تبیین رابطه نمادها و نشانه‌های معماری زورخانه با آداب و رفتار پهلوانی

زورخانه یکی از بناهای فرهنگی- ورزشی و اصیل در معماری ایران است که موجب تربیت و رشد پهلوانان بسیاری بوده است. پهلوانانی که با اخلاق خود سبب ارتقاء سطح فرهنگی- اخلاقی جامعه بوده‌اند. در بطن کالبد معماری زورخانه‌ها نمادها و نشانه‌هایی نهفته است که باعث افزایش کیفیت فضایی زورخانه است. معماری این بنای خاص، در تاریخ معماری ایران به دلایل بسیاری مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. پس از انقلاب و جنگ تحمیلی بار دیگر، توجه به ورزش زورخانه‌ای و کالبد زورخانه‌‌ها بیشتر شده است. این پژوهش در راستای متجلی ساختن اهمیت نمادهای موجود در زورخانه و لزوم استمرار آن‌ها در طراحی کالبد زورخانه مطرح می‌شود و به دنبال یافتن پاسخی برای پرسش «نمادها و نشانه‌های زورخانه چه ویژگی‌های رفتاری را در پهلوانان به‌وجود می‌آورند؟» می‌باشد.روش تحقیق این پژوهش، کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی است. به منظور رسیدن به پاسخ سؤال تحقیق، از نمودار «فرآیند تأثیر محیط بر رفتار ساکنین» و معانی نشانه‌های موجود در زورخانه استفاده می‌شود. سپس این اطلاعات با رفتار پهلوانان تطبیق داده می‌شود. این پژوهش، در زمره‌ پژوهش‌های کیفی و از نوع تحلیلی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، برخی از صفات پهلوانی برگرفته از علائم و نشانه‌های کالبدی زورخانه است. ورودی زورخانه‌ها، صفاتی نظیر: تواضع را در افراد ایجاد می‌کند. سردم، صفاتی نظیر: احترام به بزرگتر، سادگی، توجه به قشر کم‌درآمد، فضیلت‌جویی را به افراد گوشزد می‌کند. گود خصایل اخلاقی نظیر: تواضع، تقوا و دین‌داری، ساده زیستی، وحدت را در افراد ایجاد می‌کند و غرفه، باعث ایجاد مهمان نوازی، توجه به سنت در ورزشکاران می‌شود.