تاثیر سطح فیبر و نشاسته جیره و نوع فرآوری جو بر تغییر جمعیت نسبی میکروارگانیسم‌های دستگاه گوارش اسب با استفاده از Real time PCR

سابقه و هدف: درک و توصیف مکانیسم تجزیه در اکوسیستم هضمی اسب به صورت کلی و به ویژه بخش خلفی دستگاه گوارش، برای تغذیه صحیح ضروری است. علیرغم اهمیت آن برای وضعیت تغذیه‌ای میزبان، اهمیت تخمیر در بخش خلفی هنوز کاملاً درک نشده است و گزارشهای محدودی در مورد سهم جمعیت میکروبی بخش خلفی در احتیاجات ازتی و انرژی وجود دارد. اطلاعات کنونی در مورد اکولوژی و تنوع میکروبی دستگاه گوارش اسب سانان منحصراً بر پایه روش‌های کشت میکروبی است که اغلب پر زحمت و زمان بر بوده و ممکن است تنها بخشی از تنوع میکروبی دستگاه گوارش را نشان دهد. به هر حال روش‌های ملکولی پیشرفته از قبیل واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز در زمان واقعی ابزارهای غیر وابسته به کشت میکروبی هستند که با صحت و حساسیت بالایی کمیت انواع گونه‌‌های اختصاصی باکتریها و بعلاوه تعداد باکتری‌‌های کل را مشخص می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر سطح فیبر و نشاسته جیره و نوع فرآوری جو بر تغییر جمعیت نسبی میکروارگانیسمهای دستگاه گوارش اسب با استفاده از روش واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز در زمان واقعی بود. مواد و روشها: به منظور انجام این پژوهش از هشت راس مادیان 6 تا 12 ساله ترکمن و با وزن بدن 270 تا 300 کیلوگرم استفاده شد. جیره‌ها در دو وعده صبح و عصر و آب بصورت آزادانه در اختیار آنها قرار داده شد. از دو جیره پایه حاوی فیبر بالا و نشاسته بالا برای اسبها استفاده گردید. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- جیره فیبر بالا به همراه جو پولکی شده با بخار (A)، 2- جیره فیبر بالا به همراه جو پلت شده (B)، 3- جیره نشاسته بالا به همراه جو پولکی شده با بخار (C) و 4- جیره نشاسته بالا به همراه جو پلت شده (D) بود. آزمایش در قالب طرح چرخشی شامل چهار تیمار و چهار دوره انجام شد و هر دوره شامل 14 روز عادت پذیری به جیره جدید و 7 روز نمونه برداری بود. نمونه گیری از مدفوع اسبها در روز آخر هر دوره انجام شد و در فریزر 80- درجه سانتیگراد تا زمان تعیین جمعیت میکروبی نگهداری شدند. استخراج DNA به روش فنل-کلروفرم انجام شد. یافته‌ها: جمعیت پروتوزوآ در جیره حاوی نشاسته بالا و جو پولکی شده بیشتر از سایر جیره‌ها بود و اختلاف معنی داری داشت. جیره نشاسته بالای حاوی جو پلت شده و جیره فیبر بالا حاوی جو پولکی نیز از لحاظ جمعیت نسبی پروتوزآ به ترتیب 54 و 106 برابر بالاتر از جیره فیبر بالا و جو پلت بودند. جمعیت نسبی استرپتوکوکوس بوویس در جیره نشاسته بالا و جو پولکی شده نسبت به سایر جیره ها افزایش معنی داری نشان داد. در این آزمایش جیره فیبر بالا به همراه جو پولکی باعث افزایش 1400000 برابری سطح باکتری رومینوکوکوس فلاوفاشینز نسبت به جیره نشاسته بالا و جو پولکی گردید. اختلاف بین جیره فیبر بالا و جو پلت با جیره نشاسته بالا و جو پولکی نیز معنی دار بود و غلظت رومینوکوکوس فلاوفاشینز در جیره فیبر بالا جو پلت 6000 برابر جیره نشاسته بالا و جو پولکی بود. بالاترین غلظت باکتری فیبروباکتر سوکسینوژن در جیره فیبر بالا و جو پولکی مشاهده شد که نسبت به جیره نشاسته بالا و جو پولکی 33800 برابر بود. در مرحله بعد جیره فیبر بالا و جو پلت و جیره نشاسته بالا و جو پلت قرار داشتند که به ترتیب 1690 و 1470 برابر جیره نشاسته بالا و جو پولکی بود، ولی این دو جیره از لحاظ غلظت باکتری فیبروباکتر سوکسینوژن باهم اختلاف معنی‌داری نداشتند. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از جیره حاوی نشاسته بالا و جو پولکی باعث افزایش جمعیت نسبی استرپتوکوکوس بوویس و جمعیت پروتوزوآ می گردد.