تاثیر تنش‌های غرقابی و خشکی بر نرخ فتوسنتز خالص و درصد زنده¬مانی سه گونه مختلف صنوبر

صنوبرها درختانی تند رشد و آب‌دوست هستند که در زمین‌های خیلی مرطوب یا خشک دچار ضعف و کاهش رشد می­گردند. امروزه زراعت چوب این جنس در مزارع و حاشیه رودخانه­ها و کانال‌های آبیاری نقش مؤثری در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی دارد. هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر تنش‌های خشکی و غرقابی بر سه گونه صنوبر شامل صنوبر اورآمریکانا 476، صنوبر دلتوییدس 51/63 و تبریزی 13/64 و مقایسه آنها با یکدیگر است. جهت انجام این پژوهش از موفق‌ترین کلن­های گونه­های فوق در استان گلستان به لحاظ تولید چوب، قلمه­گیری و در گلدان‌های پلاستیکی کشت گردیدند. سپس 30 نهال از هر گونه برای هر تیمار (غرقابی و خشکی) به آزمایشگاه منتقل و با یک شاهد (آبیاری 150 میلی­لیتر هر دو روز یک‌بار) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی تحت تنش­های خشکی و غرقابی و سایر شرایط محیطی ثابت قرار داده شدند. میزان نرخ فتوسنتز خالص به‌وسیله دستگاه LCA-3 به‌طور روزانه تا از بین رفتن کامل نهال­ها در اثر تنش‌ها اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل واریانس و مقایسه چندگانه دانکن داده­ها نشان داد که تنش آبی باعث کاهش نرخ فتوسنتز خالص و درصد زنده­مانی نهال‌های صنوبر نسبت به شاهد می­شود. همچنین گونه اورآمریکانا از نظر نرخ فتوسنتز خالص و درصد زنده­مانی نسبت به دو گونه دیگر در تنش‌های خشکی و غرقابی موفق‌تر بوده و مقاومت به غرقابی آن بیشتر از خشکی است. در حالی‌که دو گونه دیگر به تنش خشکی مقاومت بیشتری را نسبت به غرقابی از خود نشان دادند.