تاثیر اکسین، سیتوکینین و الگوی کاشت بر عملکرد دانه و شاخص‌های تحمل به شوری ذرت

Authors

  • داوود دوانی دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه شهید چمران اهواز
  • مجید نبی پور استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز
Abstract:

سابقه و هدف: شوری خاک و آب آبیاری از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. ذرت به دلیل تنوع، سازگاری و ارزش غذایی فراوان در ردیف بهترین گیاهان زراعی قرار دارد و در سطح جهانی از نظر میزان تولید در رتبه اول است. الگوی کاشت بوته‌ها می‌‌تواند بر دسترسی آنها به نور، آب و عناصر غذایی موثر باشد. سیتوکینین از طریق تجمع کلروفیل و تبدیل اتیوپلاست به کلروپلاست و جمع‌آوری رادیکال‌های آزاد پیری برگ را به تعویق می‌اندازد. اکسین‌ها نیز نقش بسیار مهمی در تحمل گیاهان به تنش شوری دارند. اکسین در انتقال کربوهیدرات‌ها در زمان تولید آنها نقش دارد. لذا هدف از این تحقیق بررسی اثر زمان محلول‌پاشی تنظیم‌کننده‌های رشد سیتوکینین و اکسین بر شاخص‌های تحمل به شوری ذرت دانه‌ای تحت الگو‌های مختلف کاشت در شرایط شوری بود. مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر در سال 1393 اجرا شد. الگوی کاشت (یک ردیف روی پشته، دو ردیف طرفین پشته به صورت زیگزاگ و یک ردیف کف فارو) به عنوان فاکتور اصلی و مصرف یا عدم مصرف تنظیم کننده (عدم مصرف، مصرف سیتوکینین در مرحله V8-V10 و مصرف اکسین در زمان ظهور ابریشم) در کرت‌های فرعی بررسی گردید. هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک برابر با 2/5 و آب مزرعه برابر با 4 دسی‌زیمنس بر متر بود. فاصله بوته‌ها روی ردیف در الگوی کاشت یک ردیفه و کف فارو برابر با 5/17 و در روش دو ردیفه برابر با 35 سانتی‌متر بود و بدین ترتیب تراکم بوته برای تمامی تیمارها 75000 بوته در هکتار بود. از بنزیل آدنین و ایندول بوتریک اسید به ترتیب به عنوان تنظیم‌کننده‌های سیتوکینین و اکسین استفاده شد که به ترتیب با غلظت 50 و 10 میلی‌گرم در لیتر محلول‌پاشی شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کاشت دو ردیفه و کف فارو نسبت به الگوی کاشت معمول عملکرد دانه را به ترتیب 6/30 و 4/43 درصد افزایش دادند. الگوی کاشت کف فارو بیشترین مقدار کلروفیل a و b و کارتنوئید، محتوای نشاسته و K+ را داشت در حالی که بیشترین مقدار نفوذ پذیری نسبی غشاء و Na+/K+ به الگوی کاشت معمول اختصاص داشت. مصرف سیتوکینین و اکسین منجر به افزایش عملکرد دانه به ترتیب به میزان 3/34 و 5/43 درصد شد. نفوذ پذیری نسبی غشاء و Na+/K+ با مصرف تنظیم‌کننده کاهش یافت و کمترین مقدار به ترتیب برابر با 29/26 و 27/0 به تیمار اکسین اختصاص داشت. میزان کلروفیل a، b و کارتنوئید و محتوای نشاسته با مصرف تنظیم‌کننده-های رشد افزایش نشان داد و بیشترین مقدار با مصرف اکسین به دست آمد. بیشترین میزان پرولین (06/4 (میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ) به الگوی کاشت معمول همراه با مصرف اکسین مربوط بود در حالی که کمترین میزان پرولین (32/2 میلی‌گرم) به تیمار الگوی کاشت دو ردیفه و بدون مصرف تنظیم‌کننده اختصاص داشت. در هر سه الگوی کاشت بیشترین میزان کل قند‌های محلول بدون مصرف تنظیم‌کننده به دست آمد. همچنین در الگوهای مختلف کاشت بیشترین میزان یون سدیم بدون مصرف تنظیم‌کننده به دست آمد در حالی که کمترین میزان یون سدیم با تیمار اکسین مشاهده شد. نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که تغییر الگوی کاشت به کف فارو و محلول‌پاشی سیتوکینین در مرحله 8 تا 10 برگی و اکسین در زمان ظهور ابریشم به ترتیب با غلظت 50 و 10 میلی‌گرم در لیتر باعث افزایش تحمل به شوری ذرت گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاثیر اکسین، سیتوکینین و الگوی کاشت بر عملکرد دانه و شاخص های تحمل به شوری ذرت

سابقه و هدف: شوری خاک و آب آبیاری از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. ذرت به دلیل تنوع، سازگاری و ارزش غذایی فراوان در ردیف بهترین گیاهان زراعی قرار دارد و در سطح جهانی از نظر میزان تولید در رتبه اول است. الگوی کاشت بوته ها می تواند بر دسترسی آنها به نور، آب و عناصر غذایی موثر باشد. سیتوکینین از طریق تجمع کلروفیل و تبدیل اتیوپلاست به کلروپلاست و جمع...

full text

تاثیر هورمون های سیتوکینین و اکسین بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک به دانه های ذرت (Zea mays L.) در الگوهای مختلف کاشت در شرایط شور

مقدمه ذرت (.Zea mays L) گیاهی از خانواده غلات است و در سطح جهانی از نظر میزان تولید در دنیا در رتبه اول قرار دارد (FAO, 2013). شوری یک فاکتور مهم محدود کننده رشد و باروری گیاه است. ذرت یک گیاه زراعی نیمه حساس به شوری است (Turan et al., 2009). الگوی کاشت بوته­ها یک فاتور مهم در بهبود عملکرد گیاهان می­باشد. روش­های کاشت در شرایط شور با روش­های متداول کاشت در شرایط غیر شور متفاوت می­باشد. سیتوکینی...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

تاثیر تنظیم کننده های رشد سیتوکینین و اکسین بر برخی صفات ذرت دانه ای تحت الگو‌های مختلف کاشت در شرایط شوری

بخش وسیعی از اراضی زیر کشت ذرت تحت تاثیر درجات مختلفی از شوری قرار دارند. جهت بررسی اثر زمان محلول‌پاشی تنظیم کننده­های سیتوکینین و اکسین بر برخی صفات ذرت دانه‌ای (سینگل‌کراس 704) تحت الگو‌های مختلفکاشت در شرایط شوری، آزمایشی به صورت کرت­های خردشده- فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر در سال 1392 اجرا شد .الگوی کاشت (یک­ردیفه، دو ردی...

full text

تاثیر هورمون های سیتوکینین و اکسین بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک به دانه های ذرت (zea mays l.) در الگوهای مختلف کاشت در شرایط شور

مقدمه ذرت (.zea mays l) گیاهی از خانواده غلات است و در سطح جهانی از نظر میزان تولید در دنیا در رتبه اول قرار دارد (fao, 2013). شوری یک فاکتور مهم محدود کننده رشد و باروری گیاه است. ذرت یک گیاه زراعی نیمه حساس به شوری است (turan et al., 2009). الگوی کاشت بوته­ها یک فاتور مهم در بهبود عملکرد گیاهان می­باشد. روش­های کاشت در شرایط شور با روش­های متداول کاشت در شرایط غیر شور متفاوت می­باشد. سیتوکینی...

full text

پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) سینگل کراس 704 به محلول‌پاشی هورمون‌های سیتوکینین و اکسین در آرایش‌های مختلف کاشت در شرایط تنش شوری

به منظور ارزیابی اثر هورمون‌های سیتوکینین (صفر و 50 میلی‌گرم در لیتر) و اکسین (صفر و 10 میلی‌گرم در لیتر) و آرایش کاشت (یک ردیف وسط پشته، دو ردیف طرفین پشته و یک ردیف کف فارو) بر عملکرد ذرت دانه‌‌ای در شرایط شوری آزمایشی به صورت اسپلیت‌فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر اجرا گردید. آرایش کاشت در کرت‌های اصلی و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 3

pages  191- 209

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023