تأثیر نگارگری ایرانی بر عناصر بصری حمزه‌نامه با تأکید بر مکتب تبریز

ایران، ازجمله ملل و نژادی است که طی قرون متمادی با هند در ارتباط بوده و در هنر و فرهنگ آنها نفوذ کرده‌ است. یکی از دوره‌های طلایی هنر و فرهنگ ایران، در اوایل دوران صفویه در تبریز بود؛ زمانی که شاه طهماسب از هنر روی برگردانید، برخی از هنرمندان به دعوت همایون پادشاه گورکانی به هند رفتند و هستۀ اصلی مکتب نگارگری مغولی هند را بنیان گذاشتند. بدین ترتیب، مهم‌ترین اثر این مکتب، حمزه‌نامه، تحت تأثیر شدید نگارگری ایرانی و تحت نظارت نگارگران ایرانی خلق شد. بر این اساس، پژوهش حاضر به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد که چه عناصری از مکتب نگارگری تبریز 2 در تصاویر حمزه‌نامه مشاهده شدند؟ و تأثیرات دیگر مکاتب نگارگری ایرانی بر تصاویر حمزه‌نامه چیست؟ با هدف دسته‌بندی برخی از این عناصر تصویری، روش تحقیق توصیفی- تطبیقی است و نتایج نشان می‌دهد عناصر تصویری نگاره‌های حمزه‌نامه تشابهات بسیاری با نگاره‌های مکتب تبریز 2 دارد؛ زیرا بسیاری از عناصر گیاهی، تلفیقی، جانوری و سماوی در حمزه‌نامه با شباهت فراوانی با همین عناصر در مکتب نگارگری تبریز 2 ترسیم شده‌اند. علاوه بر آن، تأثیرات دیگر مکاتب نگارگری ایرانی نیز بر نگاره‌های حمزه‌نامه مشاهده می‌شود.