تأثیر عصاره گیاه کاکوتی بر اختلال ایجاد شده در حافظه فضایی ناشی از تزریق داخل بطنی استرپتوزتوسین در رت‌های نر

چکیده: زمینه و هدف: بیماری آلزایمر از شایع‌ترین بیماری‌های نورودژنراتیو مغز می‌باشد و با اختلال سیگنالینگ انسولین و متابولیسم گلوکز در ارتباط است. گیاه کاکوتی دارای اثرات ضددیابت، آنتی اکسیدان و تقویت کنندگی حافظه است. به همین دلیل، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر عصاره هیدروالکلی گیاه دارویی کاکوتی بر روند پیشرفت بیماری آلزایمر بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، تعداد 42 سر رت نر از نژاد ویستار، با وزن تقریبی 20±270 گرم در5 گروه شامل؛ کنترل، شم، آلزایمر، آلزایمر و سالین و آلزایمر به همراه کاکوتی (3 زیرگروه) تقسیم شدند. جهت ایجاد مدل آلزایمری در رت، داروی استرپتوزوتوسین به درون بطن های مغزی تزریق گردید و پس از آن به مدت 21 روز رت های آلزایمری تحت درمان با عصاره  گیاه کاکوتی(100، 150 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم) به صورت تزریق داخل صفاقی قرار گرفتند. جهت ارزیابی یادگیری و حافظه از آزمون ماز آبی موریس استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و ­توکی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: تزریق داخل بطنی استرپتوزوتوسین موجب آسیب شدید حافظه گردید. در رت‌های آلزایمری تیمار شده با کاکوتی به مدت 21 روز (100، 150 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در مقایسه با رت‌های آلزایمری، به طور معنی‌داری از کاهش حافظه فضایی پیشگیری شد. در مرحله یادگیری آزمون ماز آبی موریس، رت‌های دریافت کننده عصاره کاکوتی نسبت به گروه کنترل طی زمان و مسافت کمتری سکوی فرار مخفی را پیدا کردند و هم‌چنین 5 روز پس از یادگیری، در فاز یادآوری، زمان بیشتری را در ربعی که قبلاً سکوی فرار قرار داشت، گذراندند. نتیجه‌گیری: تیمار رت‌ها با عصاره آبی الکلی گیاه کاکوتی از کاهش حافظه فضایی در طی بیماری آلزایمر پیشگیری می‌کند. عصاره این گیاه می‌تواند با تأثیر مثبت بر عملکردهای عصبی موجب بهبود روندهای شناختی گردد و احتمالاً در پیشگیری و درمان برخی از اختلالات عصبی نقش بارزی داشته باشد.