تأثیر شیوه‌های مختلف بهره‌برداری بر وضعیت مراتع زمستانه (مطالعة موردی: استان سمنان)

تحقیق حاضر در سال 1388 در مراتع زمستانه استان سمنان، به منظور مقایسه تأثیر روش‌های مختلف و رایج بهره‌برداری در بین روستاییان و عشایر منطقه، بر وضعیت مراتع به اجرا گذاشته شد. جامعه آماری تحقیق براساس پروانه چرایی به سه گروه تقسیم‌بندی شد: تک‌پروانه به نام بهره‌بردار (افراز)، پروانه به‌نام شخص به عنوان نماینده بیش از 2 بهره‌بردار (مشاع)، و پروانه به نام شورای روستا. افزون بر اینها، روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده تصادفی با تخصیص متناسب مورد استفاده قرار گرفت و با بهره‌گیری از فرمول، کوکران، در مجموع تعداد نمونه مورد نیاز 50 مرتع تعیین گردید. به منظور گردآوری داده‌های مورد نیاز از پرسشنامه و اندازه‌گیری‌های میدانی استفاده شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که 66 درصد از روستاییان به صورت مشاع، 20 درصد به صورت شورایی و 14 درصد به طریق افرازی از مراتع منطقه بهره‌برداری می‌کنند. نتایج آمار استنباطی نشان از آن داشت که بین انواع شیوه‌های بهره‌برداری با وضعیت پوشش گیاهی مراتع و میزان تخریب مراتع رابطه‌ای معنی‌دار وجود دارد (05/0P). ولی بین چرای زودرس و دام مازاد با تخریب مرتبع رابطه‌ای معنی‌دار وجود دارد (05/0P