تأثیر سازۀ همراه در کاهش مصرف آب به‌منظور استقرار نهال اکالیپتوس در دشت سیستان

مبارزه با فرسایش بادی یکی از کارکردهای پوشش گیاهی در محیط‌های مستعد این نوع فرسایش است. اما در چنین شرایطی معمولاً برای استقرار نهال نیاز به استفاده از روش‌های حفاظت فیزیکی است. استفاده از سازۀ همراه یا سازه مهندسی یکی از روش‌های حفاظت فیزیکی به‌منظور استقرار پوشش گیاهی است. سازۀ همراه در این تحقیق لوله‌های‌ پلاستیکی است که برای کمک به استقرار نهال اکالیپتوس استفاده شد. برای پژوهش، 20 چاله‌ به قطر 80 و عمق 120 سانتی‌متر حفر و نهال‌ اکالیپتوس  (Eucalyptus microtheca) داخل آنها کاشته شد. 10 نهال داخل لوله‌های‌ پلاستیکی با قطر 15 و ‌طول 80 سانتی‌متر گذاشته شد، به‌طوری که 50 سانتی‌متر بالا و 30 سانتی‌متر داخل خاک قرار گرفت و 10 نهال نیز بدون سازه همراه کاشته شد.. با استفاده از دستگاه رطوبت‌سنج (TDR) زمان آبیاری تعیین و نهال‌ها‏ آبیاری شدند. ارتفاع نهال، تاج‌پوشش و آب مصرفی به‌صورت ماهانه اندازه‌گیری شد. 18 نمونه خاک از سه محل پلات‌ها و شش عمق برداشت و برخی ویژگی‌های‌ آنها اندازه‌گیری شد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS تحلیل آماری شد. تحلیل آماری نشان داد که بین تاج‌پوشش دو تیمار مزبور اختلاف معنی‌داری وجود ندارد، ولی بین ارتفاع، زی‌توده و میزان آب مصرفی‏ نهال‌ها در سطح 01/0 اختلاف معنی‌دار است. علاوه‌ بر آن، شاخص زی‌توده برای نهال‌های تیمارهای مزبور به‌ترتیب 5/1 و 3/6 برآورد شد. برای رشد یک متر مربع تاج‌پوشش و یک متر ارتفاع نهال در تیمار همراه با لوله به‌ترتیب 505 و 7/132 لیتر آب نیاز است، درحالی که برای تیمار بدون لوله به‌ترتیب 2/1422 و 2/471 لیتر است.