تأثیر رابطة مرتکب و بزه دیده بر گذشت و سازش در پرونده های ضرب و جرح

نوع رابطه و پیوند عرفی میان مرتکب و بزه­دیده می­تواند بر اقدامات و تصمیم‌های کنش­گران در فرایند کیفری تأثیرگذار باشد که «نظریة ساختار اجتماعی پروندة قضایی» آن را به‌طور علمی بیان کرده است. پژوهش حاضر پیرو این نظریه و تحقیقات سابق، تأثیر رابطة اصحاب دعوا را بر گذشت و سازش در جرائم ضرب و جرح بررسی کرده است. روش تحقیق حاضر ترکیبی از روش کمی و کیفی است که شامل روش‌های پیمایشی، با ابزار پرسشنامه، و روش کیفی، شامل روش تحلیل محتوا است. در بخش کیفی ابزارهای جمع­آوری اطلاعات، مصاحبه­های عمیق و مطالعة اسناد (پرونده‌های قضایی) بوده است که 80 پروندة ضرب و جرح مربوط به سال­های 85 تا 92 شهر شیراز مطالعه شد و با نه نفر از وکلا و قضات مصاحبه شد. مطابق با یافته­های تحقیق، رابطة بزهکار و بزه­دیده بر گذشت و سازش در مراحل ابتدایی فرایند کیفری بی­تأثیر بوده است، اما در نهایت، در برخی روابط نزدیک­تر، تا آخرین مراحل فرایند گذشت یا سازش ایجاد می­شود. به‌طور کلی تأثیر رابطة طرفین بر گذشت و سازش در مسائل مختلفی ریشه دارد که گاهی منطبق با نظریه­های بیان‌شده و گاهی نیز خاص جامعة ایران است.