تأثیر اکسید کلسیم و پرتودهی بر جمعیت آسپرژیلوس فلاووس و میزان آفلاتوکسین‌‌های تولید شده در دانه‌های ذرت

کپک آسپرژیلوس فلاووس یکی از قارچ‌های مهم خطرناک است که در زمان انبارمانی در شرایط نامناسب پدیدار می‌شود. این کپک سموم آفلاتوکسین‌ها را در دانه‌های ذرت تولید می‌کند. لذا بررسی امکان کاهش غلظت این کپک و سموم تولیدی آن مهم به نظر می‌رسد. در این تحقیق تأثیر اکسید کلسیم (0، 5/0 و 1 درصد) و میزان پرتو‌گاما (0، 5، 10، 15 و 20 کیلوگری) بر رشد کپک آسپرژیلوس فلاووس و میزان سموم آفلاتوکسین B1 (AFB1)، آفلاتوکسین B2 AFB2))، آفلاتوکسین G1 ((AFG1 و آفلاتوکسین G2 ((AFG2 بررسی گردید. آنالیز تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از معنی‌داری اثر مجزای پرتودهی و اکسید کلسیم و اثر متقابل آن‌ها  بود. (0001/0P<) به‌طوری‌که با افزایش پرتودهی میزان آسپرژیلوس فلاووس و سموم AFB1 و AFB2 کاهش یافت. کاهش بیشتر سموم AFB1 و AFB2 طی به‌کارگیری 5/0% اکسید کلسیم به همراه پرتودهی بسیار مشهود بود. این در حالی‌ است که به‌کارگیری هم‌زمان 1% اکسید کلسیم به همراه پرتودهی باعث جلوگیری و کاهش بیشتر آسپرژیلوس فلاووس گردید. طی بررسی نمونه‌ها، سموم AFG1 و AFG2 در هیچ‌کدام از آن‌ها مشاهده نگردید. لذا با توجه به استاندارد حد مجاز پرتودهی حداکثر 10 کیلوگری برای مواد غذایی، پیشنهاد می‌شود از غلظت 5/0% اکسید کلسیم قبل از ذخیره‌سازی و اعمال شدت پرتوی 10 کیلوگری پس از ذخیره‌سازی جهت کنترل رشد کپک و تولید سموم آفلاتوکسین در دانه‌های ذرت استفاده شود.