تأثیر استفاده از ربات همیار معلم بر ارتقای مهارت‌های تولیدی زبان انگلیسی با تأکید بر رویکرد ارتباطی: سنتزپژوهی

پیشینه و اهداف: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش ربات همیار معلم بر ارتقای مهارت­های تولیدی زبان انگلیسی با تأکید رویکرد ارتباطی بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرای پژوهش، سنتز پژوهی (بخش کیفی) و نیمه آزمایشی (بخش کمی) بوده است. روش‌ها‌: روش پژوهش از نوع آمیخته کیفی و کمّی بود. بخش کیفی سنترپژوهی بود. این بخش طبق مراحل شش گانه سنتز پژوهشی انجام شد. مرحله اول، تعیین معیارهای ورود بود. نوع پژوهش کمی-کیفی؛ حیطه جفرافیایی، سراسر دنیا؛ سال انتشار، از 1394/2002 تا به حال و نوع سند، تمامی رویکردها و پژوهش های نظری و مروری که در یک کتاب معتبر به چاپ رسیده اند بود. در مرحله دوم؛ جستجو،  بیش از بیست کلید واژه از طریق پایگاه­های اطلاعاتی خارجی و داخلی  بازیابی شدند. مرحله سوم که غربالگری بود، متن کامل کتاب ها بررسی و 40 کتاب برای ورود به مرحله بعد باقی ماند. در مرحله چهارم؛ کدگذاری و نقشه­ برداری، کتاب­های غربال شده بر اساس ارتباط با هدف پژوهش مرتب شدند. مرحله پنجم، ارزیابی بود و کتاب­ها بر اساس دو معیار کیفیت و مرتبط بودن تحلیل و 14 کتاب برای سنتز انتخاب شد. در مرحله ششم، سنتز،  الگویی جدید خلق و ارائه شد. جامعه آماری شامل 150دانش­آموز دختر پایه دهم شهر قزوین در سال تحصیلی (2019-2018) بود که پس از اجرای آزمون تشخیصی و همگن­سازی دانش­آموزان، 34نفر با روش نمونه­گیری نظام­مند و اختصاص کد انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده­ها در بخش کیفی، فیش­برداری از کتب مرتبط بود که پس از تجزیه و تحلیل مبانی نظری، مؤلفه­های استخراج شده به شکل تکالیف یادگیری در قالب طرح درس­های مهارت­های تولیدی کتاب زبان پایه دهم، در هشت جلسه آموزشی اجرا شدند. بخش کمّی شبه­تجربی با استفاده از دو گروه آزمایش و گواه بود. ابزار گردآوری داده­ها در بخش کمّی، آزمون­های زبان برای سنجش مهارت­ها بود و طرح درس­ها در دو گروه با استفاده از ربات همیار و بدون استفاده از آن با استفاده از 2مرحله اجرای پیش­آزمون و پس­آزمون، آزموده شدند. در بخش آماری، اطلاعات با استفاده از آزمون tدو گروهی مستقل و مانکوا تحلیل شدند. یافته‌ها:یافته­های پژوهش در بخش کیفی منجر به استخراج مؤلفه‌های رویکرد ارتباطی در آموزش زبان انگلیسی شد و یافته‌های بخش کمّی حاکی از یکسان بودن میانگین نمرات مهارت­های گفتاری و نوشتاری دانش­آموزان پایه دهم دوره متوسطه در مرحله پیش­آزمون در بین دو گروه آزمایش و گواه و تفاوت میانگین این نمرات در مرحله پس آزمون بین دو گروه بود. نتیجه‌گیری: نتایج یافته­های بخش کیفی ارائه الگوی رویکرد ارتباطی در آموزش زبان انگلیسی با سه مولفه اصلی شامل مولفه های تعاملی، ابزاری و انسانی و هفت زیر مولفه شامل تقسیم کار و هدف برای مولفه تعاملی، اصول و واسطه های مصنوعی برای مولفه ابزاری و افراد و جامعه برای مولفه انسانی بود. نتایج یافته­ها در بخش کمی نشان داد که استفاده از ربات همیار معلم در آموزش باعث افزایش مهارت­های تولیدی زبان انگلیسی شامل مهارت­های گفتاری و نوشتاری می‌شود و کاربرد آن برای دست یافتن به رویکرد زبان خارجه در برنامه درسی ملی که رویکردی ارتباطی است؛ بسیار مؤثر خواهد بود.