تأثیرات‌ سیاسی- ‌ اجتماعی حضور روسیه‌ در گیلان‌ در دوره‌ قاجار

چکیده‌ در دوره‌ قاجار، گیلان‌ بخاطر وجود راه‌ ارتباطی‌ آسان‌تر ‌ مراکز داخلی‌ ایران‌به بنادر روسیه‌، به‌ عنوان دروازه‌ اروپا تبدیل‌ شد. این‌ موقعیت‌ برتر ارتباطی‌، در کنار شرایط‌ اقتصادی‌ این‌ منطقه‌ توجه‌ روسیه‌ را به‌ خود جلب‌ نمود. براین‌ اساس‌ تسلط‌ بر آن‌ از مهم‌ترین‌ اهداف‌ زمامداران‌ این‌ کشور گردید. حضور و نفوذ روسیه‌ در گیلان ‌بعد از جنگ‌های‌ ایران‌ و روس‌ سرعت‌ گرفت‌. این‌ امر پیامدهای‌ اجتماعی‌ ـ سیاسی‌ متعددی‌ در منطقه‌ بجای‌ گذاشت‌ و باعث‌آشنایی‌ اهالی‌ با تحولات‌ جدید جهان‌ شد و زمینه‌ برای‌ ایجاد خیزش‌های‌ اجتماعی- سیاسی‌ فراهم‌ گردید. بدین‌ ترتیب‌ گیلان‌ از اولین‌ نواحی‌ ایران‌ بود که‌ تحت‌ تأثیر روابط‌ با روسیه‌ و بالطبع‌ اروپا، تأثیرات‌ و تحولات‌ متعددی‌ را شاهد بود. حضور ارامنه ‌قفقاز در گیلان‌، مهاجرت‌ کارگران‌ روسی‌ و گیلانی‌، مداخلات‌ اتباع‌ روسی‌ در منطقه‌، ایجاد روحیه‌ بیگانه‌ستیزی‌، انقلاب‌ مشروطیت‌ گیلان‌ و تحولات‌ رشت‌ از آن‌جمله‌ بود.