«بیژن» در روایت‌های حماسی ایران و نکته‌هایی درباره‌ی منظومه‌ی «بیژن‌نامه»

«بیژن» در روایت‌های حماسی ایران و نکته‌هایی درباره‌ی منظومه‌ی «بیژن‌نامه»چکیده بیژن پسر گیو و فرزند زاده‌ی رستم دستان، یکی از پهلوانان نامدار ایران است. گذشته از شاه‌نامه‌ی فردوسی، در بسیاری از منظومه‌های حماسی دیگر نیز، به هنرنمایی‌های بیژن اشاره شده است؛ آن‌چنان‌که می‌توان گفت بیژن یکی از چهره‌های بی‌باک و متهوّر روایت‌های حماسی ایران است. اهمّیت بیژن در منظومه‌های حماسی ایران آن چنان است که در یکی از منظومه‌ها، اژدهاکشی نیز بدو نسبت داده‌اند و این دلاوری بیژن سبب می‌شود تا او را در شمار پهلوانان اژدرکش قرار دهیم. با این‌حال منظومه‌ی مستقلی درباره‌ی پهلوانی‌های بیژن بر جای نمانده است. تنها منظومه‌ی «بیژن‌نامه» به دست ما رسیده که آن نیز بنابر باور برخی پژوهشگران، انتحالی از داستان بیژن و منیژه‌ی شاه‌نامه‌ی فردوسی است و نوآوری ندارد. این مقاله شامل دو بخش است: در بخش نخست، عمده‌ترین پهلوانی‌های بیژن را در روایت‌های حماسی ایران نشان می‌دهیم و چهره و شخصیت او را در این روایت‌ها بررسی می‌کنیم. در بخش دوم، به بخش‌های برافزوده‌ی منظومه‌ی «بیژن‌نامه» نگاهی می‌اندازیم، سپس درباره‌ی گوینده‌ی بیژن‌نامه و زمان سرایش این منظومه، نکاتی را یادآور می‌شویم. واژه‌های کلیدی: برزونامه‌ی جدید، بیژن، بیژن‌نامه، عطایی