بیان خود از طریق انتخاب تصویر پروفایل در میان کاربران زن ایرانی در شبکه‎های اجتماعی با تکیه بر نظریۀ نمایشی گافمن

پژوهش حاضر چگونگی بیان خود از طریق انتخاب تصویر پروفایل را در میان کاربران زن ایرانی در شبکه‎های اجتماعی مجازی (مطالعة موردی: فیسبوک) با تکیه بر نظریۀ نمایشی اروینگ گافمن بررسی می‏کند. پژوهش حاضر پژوهشی‌ـ بنیادی است. در نظریة نمایشی گافمن، جامعه همچون صحنة نمایش و کنشگران همچون بازیگران نمایش در نظر گرفته می‎شوند. اگر شبکه‎های اجتماعی را بتوان جامعه‎ای پنداشت که کاربران درون آن به اجرای نقش‎ می‎پردازند، می‎‎توان انتخاب تصاویر پروفایل را آغاز این اجرا در نظر گرفت. فضای مجازی این امکان را فراهم می‌کند که کاربران در مواجهه با دیگران یک «خود» انتخابی داشته باشند و آن‎ را از طرق گوناگون همچون انتخاب تصویر پروفایل بیان کنند. این نوشتار در ذیل مطالعات فرهنگ دیداری جای می‎گیرد که تأکید آن بر فرهنگ به‌منزلة‎ عنصر تأثیرگذار بر تجربۀ دیداری است و بالعکس. در پرتو این نگرش، آن جنبه‎های فرهنگی که در انتخاب تصویر پروفایل به ‎دست کاربران زن تأثیرگذارند شناسایی می‌شوند. در پژوهش حاضر، تلاش شده است که خود تصاویر تحلیل شوند و برای این منظور 200 تصویر پروفایل به‌عنوان نمونه انتخاب شده‎اند. در بررسی تصاویر هم از تحلیل محتوای کیفی و هم تحلیل کمی به منظور مشاهده‎ و دسته‌بندی مقوله‎های شناسایی‌شده بهره برده‎ایم. به نظر می‌‎رسد زنان در تصاویر پروفایل خود تلاش می‏کنند یک خود ایدئال را بسازند و به نمایش بگذارند که با کلیشه‏های جنسیتی همخوان ‏باشد و همچنان درگیر بازتولید و اجرای هنجار‎های جنسیتی هستند.