بهینه‌سازی چندهدفه مدل جیره‌بندی بهره‌برداری از مخزن با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند

مسائل بهره‌برداری از مخزن دارای اهداف مختلف و متنوع هستند که به ندرت منتهی به یک جواب بهینه می‌شوند و معمولاً در آن‌ها مجموعه‌ای از جواب‌های بهینه (پارتو) موجود است. حل این گونه مسائل در گذشته تنها با کاربرد روش‌های ساده کننده میسر بوده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از ضرایب وزنی برای اهداف مختلف و تبدیل آن‌ها به یک تابع هدف استفاده کرد. اما در سال‌های اخیر با توسعه الگوریتم‌های چند هدفه تکامل‌گرا، ابزار مناسبی برای حل آن‌ها فراهم شده است. یکی از مسائل کلاسیک در این مدل جیره‌بندی بهره‌برداری از مخزن است که کاربرد آن برای کاهش اثرات خشکسالی در مدیریت منابع آب بسیار متداول است. در تحقیق حاضر بهینه‌سازی چند هدفه مدل جیره‌بندی با استفاده از الگوریتم‌های NSGA-II،MOPSO ، SPEA-IIو AMALGAM انجام شد. در این راستا، یافتن مقادیر بهینه ضرایب جیره‌بندی سد طالقان در یک دوره آماری 35 ساله آبدهی و با دو هدف کمینه نمودن شاخص اصلاح شده کمبود و بیشینه نمودن شاخص اعتمادپذیری (دو هدف متناقض با یکدیگر)، در دستور کار قرار گرفت. نتایج نشان داد دوره جیره‌بندی در ماه‌های فصل گرم (نیمه اول سال) است که مقادیر KP مربوط به همه آن‌ها را بیشینه نمود. مقادیر KP در ماه‌های سرد نیز به سمت کمترین مقدار پیش رفته که در حقیقت نزدیک شدن به همان سیاست SOP را در پی خواهد داشت. همچنین در این تحقیق کارایی الگوریتم‌های مذکور برای ارائه دامنه وسیعی از جواب‌های بهینه مشاهده شد.