بررسی پرونده‌های شکایت از متخصصین جراحی اعصاب ارجاعی به ادارۀ کمیسیون‌های پزشکی قانونی تهران 1393 – 1389

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین مشکلات حرفه‌ای پزشکان، مسئلۀ نارضایتی و شکایت بیماران از آنان به مراجع قضایی و تبعات آن در زندگی شخصی و حرفه‌ای پزشکان است. خطاهای پزشکی ممکن است در هرجایی از نظام مراقبت بهداشتی اتفاق بیفتد. هدف از این مطالعه بررسی پرونده‌های قصور متخصصین جراحی اعصابِ ارجاعی به ادارۀ کمیسیون‌های پزشکی، قانونی تهران در یک دورۀ پنج‌سالۀ ۱۳۹۳– ۱۳۸۹ است. روش بررسی: در این مطالعۀ توصیفی- مقطعی، همۀ پرونده‌های ارجاعی به ادارۀ کمیسیون‌های پزشکی قانونی در پنج‌سالۀ منتهی به سال ۱۳۹۳، ازنظر متغیرهای دموگرافیک و اختصاصی بررسی شدند. یافته‌ها: کل پرونده‌های شکایت از قصور پزشکی از ابتدای سال ۱۳۸۹ تا پایان سال ۱۳۹۳، برابر با ۱۱۳۷۰ پرونده است که تعداد ۳۴۰ پرونده (۳%) به قصور پزشکی رشتۀ تخصصی جراحی اعصاب مربوط می‌شود. محدودۀ سنی شاکیان، ۱ تا ۹۲ سال بود. ۲۱۷ مرد و ۱۲۳ زن جنسیت شاکیان را تشکیل می‌دادند. جنسیت جراحان اعصاب در این بررسی، ۳۳۸ نفر مرد در مقابل ۲ نفر زن بود. بیشترین علت شکایت از جراحان اعصاب، درگذشت بیمار، متعاقب جراحی بوده است. ۱۲۷ اقدام درمانی، در مراکز دانشگاهی، ۶۲ اقدام درمانی در مراکز دولتی غیردانشگاهی و ۱۵۱ اقدام درمانی در مراکز خصوصی انجام گرفته بوده است. از ۳۴۰ مورد پروندۀ شکایت از جراحان اعصاب، ۲۵۵ تن (۷۵%) از جراحان اعصاب تبرئه شدند و در ۸۵ مورد (۲۵%) جراحان اعصاب محکوم شدند. نتیجه‌گیری: میزان شکایات از متخصصین جراحی مغز و اعصاب طی سال‌های ۱۳۸۹- ۱۳۹۳ رو به افزایش است. بین فراوانی قصور و خطاهای جراحان اعصاب با جنسیت جراح اعصاب ارتباط وجود دارد و جراحان اعصاب مذکر به‌مراتب مرتکب قصور پزشکی بیشتری نسبت به بانوان جراح اعصاب شده‌اند که می‌تواند ناشی از وجود تعداد قابل‌توجه آقایان جراح اعصاب نسبت به بانوان این رشته و نیز مراجعۀ بیشتر بیماران به جراح اعصاب مرد در کشور باشد.