بررسی و نقد تأثیرپذیری عقلگرایی زیدیه از معتزله

  پژوهش حاضر در پی آن است تا با بهره‌مندی از منابع علمی معتبر، ریشه‌های پنداریِ تأثیر‌پذیری ‌‌‌اندیشۀ عقل‌گرایانه زیدیه از معتزله واکاوی‌‌‌‌‌‌، نقد و بررسی کند و این پرسش که آیا عقل‌گرایی زیدیه متأثر از ‌‌‌اندیشۀ فکری معتزله است و این که چرا بسیاری بر این باورند زیدیه تحت تأثیر اندیشۀ فکری معتزله قرار گرفته و معتقد به اصول پنج‌گانه آنان هستند‌‌‌‌‌‌، پاسخی ارائه کند و ضمن رد دلایل ارائه شده‌‌‌‌‌‌، نشان دهد که - برخلاف دیدگاه موجود و غالب ‌‌‌‌‌‌- نگاه عقل‌گرایانه زیدیه‌‌‌‌‌‌، متأثر از اندیشۀ نظری معتزله نیست‌‌‌‌. هرچند زیدیه در«کلام» همانند معتزله به «عقل» تمسک می‌کند‌‌‌‌‌، لیکن همانند شیعه امامیه که عقل‌گرایایی آن بر گرفته از سیرۀ ائمۀ معصومین (ع) است در کنار استدلال به برهان عقلی‌‌‌‌‌‌، مستندات نقلی را هم مورد استناد و استدلال قرارمی دهد و این به معنای نفی این که زیدیه از جمله فِرَقی هستند که به عقل و عقلانیت توجه ویژه دارند، نیست و در همین راستا به چگونگی سود جستن و بهره‌‌گیری زیدیه از عقل پرداخته شد.