بررسی و تحلیل جایگاه ایالات ماسبذان و مهرجانقذق (ایلام) در دورۀ خلافت عباسی

چکیده                                                                            ماسبذان و مهرجانقذق از ایالت‌های مهم قرون اوّلیۀ اسلامی تا قرن پنجم هجری بوده‌ و از نظر موقعیت جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مذهبی از مناطق مهم خلافت عباسی به شمار می‌رفته است. این پژوهش در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که چه دلایلی باعث شد تا ایالات مذکور که با موقعیت جغرافیایی استان ایلام همخوانی دارند، در عصر خلافت عباسیان از جایگاه ویژه و استراتژیکی برخوردار شوند؟ نتایج مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی انجامشده، بیانگر آن است که در قرون اولیۀ اسلامی یکی از کوتاه‌ترین‌ راه‌های مواصلاتی عراق به مرکز و شرق فلات ایران از این منطقه می‌گذشته است. وجود آب و هوای مساعد، جنگل‌های انبوه و پوشش گیاهی مناسب، نزدیکی آن به بغداد و عتبات عالیات، جذبه‌های توریستی طبیعی و کوه‌های سر به فلک کشیده از دلایل اهمیّت این منطقه بوده است. همین امکانات طبیعی باعث شده بود تا مخالفان خلافت عباسی مدت‌ها این مناطق را کانون مخالفت خود با خلفای عباسی قرار دهند.