بررسی و تحلیل الگوی بهینۀ پراکنش مراکز آموزشی با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند‌معیاره (MADM) در محیط GIS مورد شناسی: آموزش ‌و ‌پرورش ناحیۀ یک کرمانشاه

عدم‌تعادل در نظام توزیع و نارسایی سیستم خدمات، از جمله فضاهای آموزشی، یکی از مسائل مهمی است که اکنون در شهرهای بزرگ به‌چشم می‌خورد. توسعۀ ناهمگون، برنامه‌ریزی نشده و رشد سریع جمعیت را می‌توان از دلایل اصلی بروز این مشکل به‌شمار آورد. در‌جهتِ افزایش کارایی این فضاها، توجه به ساماندهی و توزیع مناسب ضروری به‌نظر می‌رسد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن بنیادی- کاربردی است. هدف آن نیز عبارت است از بررسی پراکنش فضاهای آموزشی با استفاده از تحلیل‌های موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و بهره‌گیری از تکنیک AHP و روش دلفی با در نظر گرفتن پارامترهای مؤثر بر پراکنش فضایی مراکز آموزشی و ارائۀ الگوی مناسب و بهینۀ پراکنش مراکز آموزشی در سطح محدودۀ مطالعاتی به‌منظور پایداری و تأمین اهداف اجتماعی و اقتصادی کاربری زمین شهری می‌باشد. نتایج آن نشان داده که مدارس ناحیۀ یک برای پوشش دادن کل فضای منطقه کافی نبوده و برخی از محله‌های غربی ناحیه با داشتن تراکم زیاد، از دسترسی عادلانه و مطلوب محروم هستند و از پوشش مدارس موجود خارج می‌باشند؛ بنابراین در تعیین محدوده‌بندی، قواعد خاصی از‌لحاظِ برنامه‌ریزی شهری رعایت نشده و پیشنهاد می‌شود در تحقیقات آتی به این نیاز مهم پاسخ مناسبی داده شود و محدوده‌بندی با‌قاعده برای مدارس تعیین شود. اکثر حوزه‌های شهری که از‌نظرِ تعداد دانش‌آموز مقاطع راهنمایی و متوسطه به‌خصوص مقطع متوسطه جمعیت بالایی دارند، بدون مکان آموزشی لازم بوده و همین امر تراکم دانش‌آموز در مدارس محدودۀ سایر نقاط شهر را افزایش داده است. همچنین مکان‌یابی آموزشی که بدون در‌نظر گرفتن نحوۀ دسترسی صورت گرفته باشد، نه تنها از جنبۀ ایمنی آسیب‌پذیر بوده و سلامت دانش‌آموزان را در آمد و رفت مورد تهدید قرار می‌دهد؛ بلکه از نظر کاهش مسائل شهری همچون ترافیک نیز موفق نخواهد شد.