بررسی ویژگی‏ های ریخت‏ شناسی و تشریحی گل نر، مراحل تکوین بساک و دانه‏ ی گرده در پسته‏ ی خوراکی (Pistacia vera L.)

چکیده: پسته‏ی خوراکی (Pistacia vera L.) از گونه‏های مهم سرده‏ی Pistacia L. و تیره‏ی Anacardiaceae است. به هدف توسعه‏ی دانش در مورد این گونه‏ی ارزشمند، ویژگی‏های ریخت‏شناسی و تشریحی گل نر، مراحل تکوین بساک و دانه‏ی گرده‏ی آن با روش‌های سلول‏بافت‌شناسی مانند تهیه‏ی برش و مشاهده با میکروسکوپ‏های نوری و الکترونی بررسی شد. نتایج نشان داد که گل‌های نر در گل‏آذین خوشه و دارای 6-4 پرچم، 2 یا 3 کاسبرگ و 1-0 براکته می‌باشند. دو کیسه‌ی هر سمت (تکای) بساک از یکدیگر به طور کامل جدا هستند و شکوفایی آن‏ها به صورت طولی و عمقی از محل رابط می‌باشد. تقسیم سیتوپلاسم طی میوز سلول‏های مادر میکروسپور، به طور هم‌زمان رخ می‌دهد، تتراد حاصل از نوع چهار وجهی و لایه‏ی تاپی از نوع ترشحی است. تعداد لایه‌های سلولی لایه‌ی میانی سه یا بیشتر بوده که به طور قابل توجهی پایا بوده و در مراحل پایانی بلوغ همراه با لایه‌ی تاپی یا حتی در زمان شکوفایی بساک از بین می‌روند. لایه‌ی مکانیکی با تزئینات فیبری می‌باشد و اپیدرم روی آن قرار دارد. دانه‏های گرده، کروی و دارای 5-3 منفذ رویشی و تزئینات سوراخ‏دار هستند.