بررسی وضعیت تولید پسماندهای الکترونیکی در شهر یزد و تاثیر خصوصی سازی مبادی تولید بر میزان آن (مطالعه موردی: پسماندهای کامپیوتری ادارات و ارگان‌های دولتی، عمومی غیردولتی و خصوصی شهریزد)

زمینه و هدف: یکی از مشکلات دهه‌‌های اخیر دفع و مدیریت پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی می‌باشد که به بحرانی جهانی تبدیل شده است. سیاست‌های دولت و برنامه‌های مدیریتی تاثیر زیادی بر تولید و مدیریت پسماندهای الکتریکی دارد. برنامه‌های خصوصی سازی در سطح کشور می‌تواند منجر به تغییرات اساسی در کارکرد اقتصادی و مدیریتی پسماندها گردد. روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر به بررسی مقدار پسماندهای الکترونیکی کامپیوتری، نگرش و آگاهی در مورد تاثیرات محیط زیستی و بهداشتی پسماندهای الکترونیکی و سیستم مدیریت کنونی این نوع پسماندها در سی ارگان و اداره‌ی دولتی، عمومی غیردولتی و خصوصی در شهریزد با استفاده از پرسش نامه و جمع‌آوری اطلاعات پسماندهای کامپیوتری پرداخت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ارگان‌های عمومی غیر دولتی دارای درصد بالاتری از تولید پسماندهای الکترونیکی کامپیوتری نسبت به کل خرید سالانه همین محصول هستند (28 % و 20 % در مقایسه با ارگان‌های دولتی با 3/7 %). مقایسه میانگین موجودی سیستم‌های کامپیوتری غیرقابل استفاده و نیز میانگین تولید سیستم های غیر قابل استفاده در یک­سال در سازمان های دولتی به طور معنی داری (Sig = 0.05) بیش از این میزان در سازمان های خصوصی است. مقدار تولید پسماندهای الکترونیکی تنها برای پسماندهای کامپیوتری در سی ارگان مورد مطالعه سالیانه 2/1 تن تخمین زده شد. بحث و نتیجه‌گیری: این مقدار قابل توجه از تولید پسماندهای کامپیوتری به همراه دیگر پسماندهای الکترونیکی تولید شده در بخش‌های مختلف شهریزد می­تواند به عنوان مواد اولیه مورد نیاز برای مراکز بازیافت پسماندهای الکترونیکی استفاده گردد. بازیافت پسماندهای الکترونیکی از هدر رفت منابع و آلودگی‌های ناشی از ورود ترکیبات سمی خطرناک موجود در این نوع پسماندها مانند سرب و کادمیوم به محیط زیست جلوگیری می­کند و منجر به بازیافت عناصر باارزشی مانند مس می­شود و در نهایت باعث توسعه اقتصادی و اشتغال زایی می­گردد.