بررسی میزان تماس شغلی با خون در کارکنان و دانشجویان مراکز آموزشی ـ درمانی دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 1384

سابقه و هدف: تماس شغلی با خون و مایعات بدن به دلیل خطر بالقوه انتقال عفونت‌های انتقالی از راه خون به عنوان یکی از مشکلات اساسی شغلی کارمندان و کارکنان دستگاه بهداشتی در 50 سال اخیر مطرح شده است. هدف از این مطالعه تعیین میزان تماس شغلی با خون در کارکنان مراکز آموزشی ـ درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 1384 می‌باشد. مواد و روش‌ها: تحقیق به روش مقطعی بر روی 678 نفر از کارکنان و دانشجویان مراکز آموزشی ـ درمانی شهید بهشتی، نقوی، متینی، اخوان اورژانس مرکزی و گلابچی که از طریق سرشماری انتخاب شدند، انجام شد. اطلاعات مربوط از طریق پرسشنامه‌ای حاوی 22 سوال که شامل اطلاعات فردی، سابقه تماس شغلی با خون، انواع تماس، زمان و مکان رخ دادن آسیب، وسایل آسیب‌رسان و نوع خدمت منجر به آسیب می‌باشد، جمع‌آوری گردید. سپس این اطلاعات با استفاده از آماره توصیفی تجزیه و تحلیل شد. نتایج: از مجموع 678 نفر از کارکنان و دانشجویان که پرسشنامه را تکمیل نمودند 247 نفر مرد (4/36%) و 431 نفر زن (6/63%) بودند. سن افراد مورد مطالعه 6/7 ± 9/28 سال و سابقه کار آنها 36/7 ± 2/9 سال بود. سابقه تماس شغلی با خون در طول مدت خدمت 94% گزارش شد که در سه گروه پرستار اورژانس، تکنیسین اتاق عمل و کاردان و کارشناسان آزمایشگاه به میزان 100% بود . دانشجویان کارورزی پزشکی 7/91% و پرستاری 8/90% تماس با خون را ذکر کردند. 2/58% از پرسش‌شوندگان در معرض آسیب اجسام نوک‌تیز و 5/53% در معرض پاشیدن ترشحات بدن بیشتر از یک بار بودند. از میان وسایل آسیب‌رسان بیشترین فراوانی مربوط به سرسوزن سرنگ‌های تزریقی با 5/37% بود که در 6/31% از موارد در هنگام انجام تزریقات رخ داده بود. 2/97% از موارد، دست‌ها دچار آسیب شده بودند. بیشترین آسیب (9/61%) در نوبت کاری صبح اتفاق افتاده بود. نتیجه‌گیری: فراوانی بالای تماس شغلی با خون زنگ خطر جدی برای پزشکان و کارکنان مراکز آموزشی ـ درمانی کاشان است. آموزش‌های کاربردی و راه‌اندازی دستگاه گزارش‌دهی و ثبت تماس‌های شغلی توصیه می‌شود.