بررسی میزان انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران با رویکرد فازی

انتشار گازهای گلخانه‌ای از عوامل اصلی تغییر اقلیم محسوب می‌شوند. بررسی ابعاد اقتصادی انتشار گازهای گلخانه‌ای و آثار محیط زیستی آن، بویژه در شرایط کنونی که حجم گازهای گلخانه‌ای با روند صعودی در حال افزایش است، اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله، رابطه انتشار مهمترین گاز گلخانه‌ای یعنی دی‌اکسید کربن و تولید ناخالص داخلی سرانه و مصرف انرژی ایران طی سال‌های 1370 تا 1387 با استفاده از منحنی محیط زیستی کوزنتس مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به این نکته که در این مطالعه نحوه ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته دارای ابهام می‌باشد، از مدل رگرسیون فازی برای تخمین نوع ارتباط استفاده شده است، زیرا رگرسیون فازی بازه‌ای از مقادیر ممکن را برای متغیر خروجی تخمین می‌زند در حالی که رگرسیون کلاسیک تنها یک مقدار مشخص برای متغیر خروجی محاسبه می‌کند. نتایج بدست آمده از مدل رگرسیون فازی، حاکی از وجود یک الگوی کوزنتس ناقص در ایران است. بنابر نتایج بدست آمده، حداکثر میزان انتشار گاز دی‌اکسید کربن در سال 1387 معادل 269000 کیلوتن و حداقل میزان انتشار آن 204000 کیلوتن می‌باشد. آگاهی از حدود انتشار گاز دی‌اکسید کربن می‌تواند در سیاست‌های کلی و کلان مدیریت انتشار گازهای گلخانه‌ای، رهنمون‌های مفیدی ارائه دهد.