بررسی قابلیت توسعه گونه در حال انقراض سرخدار در استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (پژوهش موردی: ذخیره‌گاه پونه آرام استان گلستان)

سرخدار از گونه­های بومی سوزنی­برگ ایران­ و جزو گونه­های در حال انقراض است. این گونه در گذشته گستره وسیعی را دربر­گرفته ولی هم­اکنون در مناطق محدودی دیده می­شود. به دلیل حمایت از این گونه دارویی انجام بررسی­های بیشتری از جنبه­های پراکنش مکانی ­و امکان توسعه کاشت آن ضروریست. هدف از انجام این پژوهش تطبیق خواهش­های اکولوژیک این گونه با خصوصیات اکولوژیک منطقه مورد پژوهش در استان گلستان به­منظور مکان­یابی­ و تعیین مناطق مستعد کاشت بوده است. بدین منظور از روش‌های ارزیابی چند معیاره مبتنی بر تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. طی این فرایند ابتدا شاخص‌های طبیعی مورد نیاز و تأثیرگذار در رشد گونه سرخدار (ارتفاع، شیب، جهت­شیب، سنگ­شناسی، رطوبت نسبی هوا، بارش، دما، تیپ خاک، پوشش گیاهی، تراکم تاج پوشش) در قالب 10 شاخص تعیین­ و پس از مشخص شدن وزن آنها، سرانجام نقشه نهایی مناطق مناسب کاشت گونه سرخدار براساس مدل ارزیابی چند معیاره (Multi Criteria Evaluation) تهیه گردید. براساس یافته­های تحقیق، در روش ارزیابی چند معیاره، از کل مساحت 30554 هکتاری محدوده مورد پژوهش حدود 2482 هکتار از اراضی دارای توان بسیار خوب ­و 10982 هکتار دارای توان خوب­ و 10909 هکتار دارای توان متوسط­ و 6181 هکتار فاقد توان رویشگاهی جهت کاشت گونه سرخدار برآورد گردید. با استفاده از نتایج این تحقیق می‌توان مناطق مستعد حضور گونه سرخدار را مشخص­ و در آینده نسبت به انجام برنامه­ای مدون جهت تسهیل کاشت آن در مناطق جنگلی شمال اقدام کرد.